• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَبَّه (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَبَّه (به فتح حاء و باء) از واژگان نهج البلاغه به معنای دانه است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص فتنه بنی‌امیه و آفرینش مورچه از این واژه استفاده نموده است.
این واژه در شش بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



حَبَّه به معنای دانه آمده است.


به برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الْحَبَّةَ - خطبه ۱۰۷ (درباره فتنه‌ها)

حضرت درباره فتنه‌ها و نجات يافتن مؤمن از آن‌ها فرموده:
«وَ تَسْتَخْلِصُ الْمُؤْمِنَ مِنْ بَيْنِكُمُ اسْتَخْلاصَ الطَّيْرِ الْحَبَّةَ الْبَطينَةَ مِنْ بَيْنِ هَزيلِ الْحَبِّ.»
«همچون خرمن شما را مى‌كوبند!، همچون پرنده‌اى كه دانه‌هاى درشت را از لاغر جدا مى‌كند، اين گمراهان، مؤمنان را از بين شما جدا مى سازند.»


۲.۲ - الْحَبَّةَ - خطبه ۱۸۵ (آفرینش مورچه)

امام (علیه‌السلام) درباره آفرینش مورچه می‌فرماید:
«تَنْقُلُ الْحَبَّةَ اِلَی جُحْرِها.»
«دانه‌ها را (از راه‌های دور و نزدیک) به لانه اش منتقل می‌کند.»



این واژه در شش بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۲۴۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۲۱۴.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۳.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۴۲، خطبه ۱۰۷.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۰۸، خطبه ۱۰۶.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۵۷، خطبه ۱۰۸.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۳۱.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۳.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۵۳۱.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۳۰۰.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۱۸۸.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۲۰، خطبه ۱۸۵.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۳۹، خطبه ۱۸۰.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۷۰، خطبه ۱۸۵.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۱۹، خطبه ۱۸۵.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۳۷.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۴۳.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۷، ص۱۵۹.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۰.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۵۵.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۴۲، خطبه ۱۰۷.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۲۰، خطبه ۱۸۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حبه»، ج۱، ص۲۴۶.    






جعبه ابزار