حبل‌الله (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حبل الله ریسمان الهی است که وسیله اتصال
انسان به
خداوند است، و به
قرآن،
پیامبر اسلام (صلی
الله علیه و آله) خاندان پیامبر و
امامان معصوم علیهم السلام
تفسیر شده است.
حبل، سبب و وسیله‌ای است که با آن می‌توان به خواسته و هدف رسید،
یا هر چیز ممتد و طولانی است که وسیله رسیدن به هدف یا محکم کردن چیزی قرار می‌گیرد.
حبل الله، چیزی است که موجب اتصال
انسان به
خداوند می‌شود
و همین معنای سوم در اینجا منظور است. در این مدخل از واژه «
حبل الله» و «
حبل من
الله» استفاده شده است.
در
آیه ۱۰۳
سوره آل عمران مسئله «
اتحاد و
مبارزه با هر گونه
تفرقه» مطرح شده است: «وَاعْتَصِمُواْ
بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ»؛ همگی به
ریسمان الهی چنگ زنید و از هم پراکنده نشوید.
مفسران درباره منظور از «
حبل الله» (ریسمان الهی) چند احتمال ذکر کرده‌اند:
قرآن؛
پیامبر اسلام صلی
الله علیه و آله؛ خاندان پیامبر و
امامان معصوم علیهم السلام.
در
روایات پیامبر صلی
الله علیه و آله و
ائمه اطهار علیهم السلام نیز تعبیرهای گوناگونی دیده می‌شود. در تفسیر «الدّرّ المنثور» از پیغمبر صلی
الله علیه و آله و در کتاب «
معانی‌الاخبار» از
امام سجاد علیه السلام نقل شده است که فرمودند: «
حبل الله» قرآن است.
در تفسیر «
عیاشی» از
امام باقر علیه السلام نقل شده است: «ریسمان الهی که مردم مأمور به چنگ زدن به آن هستند، «آل محمد صلی
الله علیه و آله» است. همچنین در «
التفسیر الکبیر»
فخررازی، «
مجمع‌البیان» و «
المیزان» همه این احتمالات بیان شده‌اند.
این تعبیرها - همان‌گونه که بیشتر مفسران گفته‌اند - هیچ اختلافی با یکدیگر ندارند؛ زیرا منظور از ریسمان الهی هر گونه وسیله ارتباط با ذات پاک خداوندی است؛ حال این وسیله اسلام باشد یا قرآن یا پیامبر و
اهل بیت او، فرقی نمی‌کند؛ به عبارت دیگر «
حبل الله» یعنی «وسیله ارتباط با خدا» و این مفهوم
مصادیق متعددی می‌تواند داشته باشد که همه موارد مذکور از
مصادیق این مفهوم وسیع هستند.
قرآن را «
حبل
الله» می‌خوانند؛ چون هر کس به آن تمسک جوید، از غرق شدن در
گمراهی نجات یافته،
هدایت می‌شود.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حبل‌الله».
