• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حارث بن اسد محاسبی (مقاله‌دوم)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: حارث بن اسد محاسبی.


حارث بن اسد محاسبی۲۴۳قفقیه، زاهد، عارف و بزرگ صوفیه در قرن سوم هجری قمری بود.



ابوعبدالله حارث بن اسد محاسبی بغدادی صوفی بصری، در اصل اهل بصره بود، ولی در بغداد می‌زیست. از یزید بن‌ هارون، محمد بن کثیر کوفی و عبدالعزیز بن عبدالله روایت کرده و کسانی چون ابوالعباس احمد طوسی، احمد بن حسن بن عبدالجبار صوفی، احمد بن قاسم بن نصر فرائضی و ابوالقاسم جنید بن محمد صوفی از وی روایت کرده‌اند.


محاسبی را به عنوان فردی فقیه، زاهد، عارف، بزرگ صوفیه و صاحب کتاب‌هایی درباره زهد، اصول دین و رد بر مخالفان (معتزله و رافضیه) به حساب آورده‌اند که زهد و علوم ظاهری و باطنی را در خود جمع کرده بود.
برخی او را پیشوای طریقت صوفیان محاسبی دانسته‌اند.
[۵] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۵، ص۷۴۲۹.
چون پدرش از «قدریه» بود، ارث او را که به هفتاد هزار درهم می‌رسید نپذیرفت، در حالی که خود در حال مرگ به درهمی نیاز داشت. احمد بن حنبل وی را به جهت دیدگاه خاصی که در مباحث کلامی داشت، از خود طرد کرد.


محاسبی از ترس، مدتی در خانه خود در بغداد پنهان شد و در سال ۲۴۳ق درگذشت و تنها چهار نفر بر وی نماز خواندند.


کتاب‌های محاسبی عبارت‌اند:



۱. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، النجوم الزاهرة، ج۲، ص۳۱۶.    
۲. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۵، ص۲۰۸.    
۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۲، ص۱۱۰.    
۴. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۲۱۱.    
۵. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۵، ص۷۴۲۹.
۶. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۲، ص۵۷.    
۷. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۱، ص۳۰۹.    
۸. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۳۰.    
۹. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۶۴.    
۱۰. کحاله، عمررضا، المستدرک علی معجم المؤلفین، ص۱۸۳.
۱۱. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۵، ص۲۰۹.    
۱۲. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۲، ص۱۰۳.    
۱۳. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب، ج۳، ص۱۷۱.    
۱۴. سلمی، محمد بن حسین، طبقات الصوفیه، ص۵۸.    
۱۵. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۰، ص۳۴۵.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۸، ص۲۰۵.    
۱۷. خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ص۶۷.    
۱۸. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۲، ص۱۰۳.    
۱۹. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۷، ص۸۴.    
۲۰. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۱، ص۳۰۸.    
۲۱. کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۳، ص۱۷۴.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حارث محاسبی»، ج۱، ص۲۳۷-۲۳۸.






جعبه ابزار