• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حاج ملا محسن گیلانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حاج ملامحسن گیلانی، از علمای مجاهد ایران در قرن سیزدهم هجری می‌باشد.



به نوشته روزنامه وقایع اتفاقیه، وی به همراه گروهی از علمای بزرگ گیلانی از جمله حاج ملا صادق و حاج ملا رفیع و همانند بسیاری دیگر از علمای سراسر کشور در جمادی الثانی ۱۲۷۳ ق اعلام جهاد بر ضد نیروهای انگلیس که بندر بوشهر را به تصرف خود درآورده بودند، صادر کرد و در نامه‌ای به ناصرالدین شاه قاجار، آمادگی خود و داوطلبان گیلانی را در جنگ با اشغالگران اعلام داشت.


در قرن سیزدهم چند عالم گیلانی به این نام می‌زیسته‌اند:

۲.۱ - شیخ حسن بن مرتضی

اول، شیخ حسن بن مرتضی، ملقب به «شیخ الاسلام» است که در کاظمین پرورش یافت و نزد شیخ مرتضی انصاری درس خواند. در سفری به اسلامبول با شیخ الاسلام عثمانی ملاقات کرده و با او مباحثه داشته است. وی سپس به رشت آمد و از آنجا به مشهد مقدس مهاجرت کرد و به مرجعیت رسید. وی در همانجا درگذشت. آقابزرگ تهرانی دو تاریخ و دو محل برای درگذشت او نقل می‌کند. قدر مسلم آن است که وی تا ۱۲۹۹ ق زنده بوده است.
کتاب‌های شجرة طوبی؛ الابرار؛ سدرة المنتهی و نیز رساله سؤال و جواب (که درباره نبوت خاصه و در پاسخ شیخ الاسلام عثمانی نوشته) از اوست.

۲.۲ - میرزا حسن بن میرزا جان رشتی

دوم، میرزا حسن بن میرزا جان رشتی است که به سبب جدیت در اقامه وظایف شرعی و صدور احکام دینی در رشت، اعتبار و نفوذ فراوان کسب نمود. او از شاگردان میرزا حبیب الله رشتی بود.

۲.۳ - حسن بن محمدعلی کچایی

سوم، حسن بن محمدعلی کچایی متولد ۱۲۰۳ ق است که کتاب ارشاد المتعلمین را در ۱۲۴۵ ق در کربلا نوشته است. به هر روی سفرنامه استرآباد و مازندران و گیلان که در زمان ملاحسن تالیف شده، وی را از جمله «مجتهدان مشهور و معروف و با ورع و تقوای دارالمرز رشت» بر می‌شمرد.
[۱] میرخواند، محمد، تاریخ روضه الصفا فی سیره الانبیاء و الملوک و الخلفا، ص۱۰.
[۲] میرخواند، محمد، تاریخ روضه الصفا فی سیره الانبیاء و الملوک و الخلفا، ص۷۳۱.
[۳] تاریخ علم و شعرای گیلان، ص۱۳۱.
[۴] حسینی، سیداحمد، تراجم الرجال، ج۱، ص۱۶۰.
[۵] روزنامه وقایع اتفاقیه، ۳: ۲۰۶۴-۲۰۶۵.
[۶] میرزا ابراهیم، سفرنامه استرآباد و مازندران گیلان، ص۱۶۸.
[۷] مظفری، رضا، مشاهیر گیلان، ص۱۶۵-۱۷۴.
[۸] سرتیپ‌پور، جهانگیر، نام‌ها و نامدارهای گیلان، ص۱۴۳-۱۴۴.



۱. میرخواند، محمد، تاریخ روضه الصفا فی سیره الانبیاء و الملوک و الخلفا، ص۱۰.
۲. میرخواند، محمد، تاریخ روضه الصفا فی سیره الانبیاء و الملوک و الخلفا، ص۷۳۱.
۳. تاریخ علم و شعرای گیلان، ص۱۳۱.
۴. حسینی، سیداحمد، تراجم الرجال، ج۱، ص۱۶۰.
۵. روزنامه وقایع اتفاقیه، ۳: ۲۰۶۴-۲۰۶۵.
۶. میرزا ابراهیم، سفرنامه استرآباد و مازندران گیلان، ص۱۶۸.
۷. مظفری، رضا، مشاهیر گیلان، ص۱۶۵-۱۷۴.
۸. سرتیپ‌پور، جهانگیر، نام‌ها و نامدارهای گیلان، ص۱۴۳-۱۴۴.



دانشنامه های انقلاب اسلامی و تاریخ ایران، برگرفته از مقاله «حاج ملامحسن گیلانی».    






جعبه ابزار