حاتم بن احمد اهدل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حاتم بن احمد بن موسی اهدل حسینی در ۷
محرم ۰۱۳ق/ ژوئن ۶۰۴م، می‌زیسته است. وی
صوفی و
شاعر بود.
او از دوران کودکی و جوانی‌ِ او اطلاع چندانی دردست نیست. تنها گفته شده است که وی از
یمن به حرمین
سفر کرد و مدتی در آن‌جا
اقامت گزید، سپس به یمن بازگشت و در
المخا ساکن شد.
او در علوم و معارف گوناگون متبحر بود
عیدروسی که شاگرد وی بوده، او را «ابن عربی‌ِ» زمان خویش دانسته، و کرامات بسیاری به او نسبت داده است،
همچنین مکاتبات خود با او را - که بعضی از آن‌ها به صورت پرسش و پاسخ است - در کتاب خود نقل کرده است.
به نظر عیدروسی حاتم توانسته بوده است میان
شریعت و
حقیقت سازگاری ایجاد کند و اصول طریقت را به بهترین وجه شرح دهد.
یکی از شاگردان حاتم اشعار بر جای مانده از او را در دیوانی گردآورده است،
عیدورسی نیز قصیده‌ای در مدح
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از او نقل کرده است.
حاتم پس از۷۰ سال زندگی، در المخا از
دنیا رفت و در خانه‌اش به
خاک سپرده شد.
آثاری که از حاتم بر جای مانده، این‌هاست:
۱. دیوان یا طوالع الجمال و مطالع الکمال، که نسخه‌های متعددی از آن در کتابخانه‌های مختلف جهان موجود است.
۲. القصیدة الحاتمیه، که نسخه‌ای از آن در کتابخانه دانشگاه هایدلبرگ وجود دارد.
۳. النصائح، که نسخه‌ای از آن در کتابخانه آصفیه نگاهداری می‌شود.
۴. الموشح، که نسخه‌ای از آن در بانکیپور به شماره ۵۵۱ موجود است.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بنی‌اهدل»، ج۱۲، ص۳۰.
