• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جُمْس (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: جُمْس (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: جَمَد (مفردات‌قرآن)، جامِدَةً‌ (لغات‌قرآن).


جُمْس (به ضم جیم) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای جامد شدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص رزق و روزی مورچه از این واژه استفاده نموده است.
این واژه یک‌بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


جُمْس (به ضم جیم) به معنای جامد شدن آمده است.
[۱] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۶، ص۴۲.    
[۲] شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۵۵۰.    

چنان‌که در لغت گفته می‌شود: این واژه غالبا درباره‌ آب جامد و روغن جامد می‌آید.
همچنین نبات جامد آن است که طراوتش رفته باشد.

موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الْجامِسِ - خطبه ۱۸۵ (روزی یافتن مورچه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره روزی یافتن مورچه فرموده است:
«لا يَحْرِمُها الدَّيّانُ، وَ لَوْ في الصَّفا الْيابِسِ، وَ الْحَجَرِ الْجامِسِ.»
[۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۲۰، خطبه ۱۸۵.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۴۰، خطبه ۱۸۰.    
[۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۷۰، خطبه ۱۸۵.    

«خدای دیّان او را محروم نمی‌کند هر چند در روی سنگ صاف خشک و یا سنگ خاره باشد.»
[۶] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۳۵.    
(شرح‌های خطبه:
[۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۴۱.    
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۱۶۰.    
[۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۱.    
[۱۰] ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۵۷.    
)


این واژه یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.

۱. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۶، ص۴۲.    
۲. ↑ شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۵۵۰.    
۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۲۰، خطبه ۱۸۵.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۴۰، خطبه ۱۸۰.    
۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۷۰، خطبه ۱۸۵.    
۶. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۳۵.    
۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۴۱.    
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۱۶۰.    
۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۱.    
۱۰. ↑ ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۵۷.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جمس»، ص۲۲۹-۲۲۸.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 185 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
جعبه ابزار