• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جَوْح (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





جَوْح (به فتح جیم) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای هلاک کردن و مستاصل کردن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه‌ای خطاب به معاویه و در بیانی در مورد نکوهش غفلت از مرگ، از این واژه استفاده نموده است.
این دو بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



جَوْح (به فتح جیم) به معنای هلاک کردن و مستاصل کردن آمده است.
چنان‌که گفته می‌شود: «جاحَ‌ الشيءَ جَوْحاً: استأْصلهُ‌.»


مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - اجْتِياحَ - نامه ۹ (خطاب به معاویه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در نامه‌ای خطاب به معاویه می‌نویسد:
«فَأَرادَ قَوْمُنا قَتْلَ نَبِيِّنا، وَ اجْتِياحَ أَصْلِنا.»
«قوم قریش خواست پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) ما را بکشد و ریشه ما را بخشکاند.»

۲.۲ - جائِحَة - حکمت ۱۱۷ (غفلت)

امام (علیه‌السلام) در بیانی دیگر نسبت به نکوهش غفلت از مرگ فرموده است:
«قَدْ نَسينا كُلَّ واعِظ وَ واعِظَة، وَ رُمينا بِكُلِّ جائِحَة
«به علاوه ما هر واعظ و اندرز دهنده‌اى را فراموش كرده‌ايم در حالى كه هدف حوادث سنگين و آفات نابود كننده قرار گرفتيم (با اين حال چه جاى غفلت و فراموشى است؟!.» واژه «جائحه» به معنای آفت هلاک کننده آمده است.



این دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۴۷.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۴۸۲.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۹۰، نامه ۹.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۰، نامه ۹.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۶۸، نامه ۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۷۵، نامه ۹.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۱۳.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۱۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۱۱۰.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۳۲۴.    
۱۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۴۸.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۰۰، حکمت ۱۱۷.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۷۹، حکمت ۱۲۲.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۹۰، حکمت ۱۲۲.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۶۲، حکمت ۱۲۲.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۱۸.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۱۹.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۲۳.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۱۸۶.    
۲۰. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۱۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جوب»، ص۲۳۹.    






جعبه ابزار