• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جَنْب (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مرجع: جَنْب (لغات‌قرآن)
مقالات مرتبط: جنب (مفردات‌قرآن)، جنب (مفردات‌نهج‌البلاغه).

جَنْب: (فِی جَنْبِ اللَّهِ)
[۱] زمر/سوره۳۹، آیه۵۶.    

«جَنْب» در لغت، به معنای پهلو است، و سپس به هر چیزی که در کنار چیزی قرار گرفته باشد، اطلاق می‌شود؛
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۲۰۵.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۲۷.    
همان‌گونه که «یمین» و «یسار» به معنای طرف چپ و راست بدن است، سپس به هر چیزی که در این ناحیه قرار گیرد یمین و یسار گفته می‌شود. در اینجا «جَنْبِ اللَّه» نیز به معنای تمام اموری است که در جانب پروردگار قرار دارد مانند فرمان او، اطاعت او، قرب او، کتب آسمانی که از ناحیه او نازل شده است، همه در معنای آن جمع است.
[۴] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۵۳۳.    



(أَن تَقُولَ نَفْسٌ يَا حَسْرَتَى علَى مَا فَرَّطتُ فِي جَنبِ اللَّهِ وَإِن كُنتُ لَمِنَ السَّاخِرِينَ)
[۵] زمر/سوره۳۹، آیه۵۶.    
(این دستورها برای آن است که مبادا کسی روز قیامت بگوید: «افسوس بر من از کوتاهی‌هایی که در اطاعت فرمان خدا کردم و از مسخره‌کنندگان آیات او بودم!»)
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۶۴.    

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: راغب در معنای کلمه جنب گفته در اصل به معنای عضو (پهلو) بوده، سپس به طور استعاره در سمت آن عضو استعمال کرده‌اند، چون عادتشان در سایر اعضاء نیز بر این بوده که نام آن را در سمت آن به نحو استعاره استعمال می‌کردند. مانند راست و چپ‌
[۷] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۲۰۵.    
و بنابراین جنب اللَّه که به معنای جانب و ناحیه خدا است عبارت است از چیزهایی که بر عبد واجب است با خدای خود معامله نموده از سوی خود به سوی خدا روانه کند و مصداق آن این است که تنها او را عبادت کند و از نافرمانی او اجتناب ورزد. و تفریط در جنب خدا به معنای کوتاهی در آن است.
[۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۴۲۸.    
[۹] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۸۲.    
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۲۰۲.    
[۱۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۴۱۰.    
)

۱. ↑ زمر/سوره۳۹، آیه۵۶.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۲۰۵.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۲۷.    
۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۵۳۳.    
۵. ↑ زمر/سوره۳۹، آیه۵۶.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۶۴.    
۷. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۲۰۵.    
۸. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۴۲۸.    
۹. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۸۲.    
۱۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۲۰۲.    
۱۱. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۴۱۰.    


• مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «جَنْب»، ص۱۶۸.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره زمر | لغات قرآن
جعبه ابزار