• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جَمَّه (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





جَمَّه (به فتح جیم) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای چاه پُر‌آب و محلّی از کشتی که آب‌های ترشّح شده در آن جمع می‌شود، آمده است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص نشانه‌های مؤمن و منافق از این واژه استفاده نموده است.



جَمَّه (به فتح جیم) به معنای چاه پر آب و محلّی از کشتی که آب‌های ترشّح شده در آن جمع می‌شود؛ آمده است.
جمع این واژه «جمّات» است.


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - بِجَمّاتِها - حکمت ۴۰ (محبت خویش)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در حکمت ۴۰ فرموده است:
«وَ لَوْ صَبَبْتُ الدُّنْيا بِجَمّاتِها عَلَى الْمُنافِقِ عَلَى أَنْ يُحِبَّنی ما أَحَبَّنی.»
«اگر بیخ بینی مؤمن را با این شمشیر بزنم که مرا دشمن دارد، دشمن نخواهد داشت و اگر همه جمع شده‌های دنیا را مقابل منافق بریزم تا مرا دوست دارد، دوست نخواهد داشت.» گویی جمع شده‌ها در ظرفی است و امام (علیه‌السلام) آن‌را پیش منافق وارونه می‌کند تا هر چه دارد بریزد.



یک مورد از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۳۱.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۴۶۶.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۸۲، حکمت ۴۰.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۶۳، حکمت ۴۵.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۷۷، حکمت ۴۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۴۴، حکمت ۴۵.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۵۰.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۵۱.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۲، ص۲۹۹.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۸۳.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۱۷۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جمّه»، ص۲۳۰.    






جعبه ابزار