جمع ماه و خورشید (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جمع ماه و خورشيد:
(وَ جُمِعَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ) جمع ماه و خورشيد: مفسران تفسيرهاى گوناگونى برای
«جمع ماه و خورشيد» ذكر كرده‌اند:
• گاه گفته‌اند: هر دو در كنار هم قرار مى‌گيرند.
• گاه گفته‌اند هر دو در اين صفت كه نور خود را از دست مى‌دهند جمع خواهند بود.
اين احتمال نيز وجود دارد كه
ماه تدريجا تحت تأثير جاذبۀ
خورشيد به آن نزديک
و سرانجام به سوى آن جذب
و جمع مى‌شود
و هر دو بى‌فروغ مى‌گردند.
به موردی از کاربرد
جمع ماه و خورشيد در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ جُمِعَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ) (
و خورشيد و ماه با هم جمع شوند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: اين آيه چند نشانه از نشانه‌هاى قيامت ذكر شده، منظور از برق بصر تحير چشم در ديدن
و دهشت‌زدگى آن است،
و منظور از خسوف قمر بى‌نور شدن آن است.
آيات مورد بحث به حوادث قبل از
رستاخیز، يعنى تحول عظيمى كه در دنيا پيدا مى‌شود اشاره مى‌كند
و مى‌فرمايد: «هنگامى كه چشم‌ها از شدت هول
و وحشت به گردش در مى‌آيد
و مضطرب مى‌شود
و زمانى كه
ماه بى‌نور
و منخسف مى‌شود
و زمانى كه
خورشيد و ماه در يک جا جمع مى‌شوند».
در اين كه منظور از «جمع
ماه و خورشيد» چيست؟ مفسران تفسيرهاى گوناگونى ذكر كرده‌اند.
• گاه گفته‌اند: هر دو در كنار هم قرار مى‌گيرند.
• يا هر دو با هم از مشرق طلوع، و در مغرب غروب مى‌كنند.
• گاه گفته‌اند هر دو در اين صفت كه نور خود را از دست مى‌دهند جمع خواهند بود.
اين احتمال نيز وجود دارد كه
ماه تدريجا تحت تأثير جاذبۀ
خورشيد به آن نزديک
و سرانجام به‌سوى آن جذب
و جمع مى‌شود
و هر دو بى‌فروغ مى‌گردند.
به هر حال در اين جا به دو قسمت از مهم‌ترين پديده‌هاى انقلابى آخر جهان، يعنى بى‌نور شدن
ماه،
و جمع شدن
خورشيد و ماه با يكديگر است اشاره شده، كه در آيات ديگر
قرآن نيز كم
و بيش اشاراتى به آن شده است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «جمع ماه و خورشید»، ص۳۸۴.
