جدار (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جِدار (به کسر جیم) از
واژگان قرآن کریم به معنای
دیوار است. از مشتقات این واژه در
آیات قرآن أَجْدَر (به فتح الف و دال و سکون جیم) به معنی سزاوارتر و لایق‌تر بودن است.
جِدار به معنای
دیوار است. جمع آن جُدُر (بر وزن شتر) است.
(فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارًا يُرِيدُ أَنْ يَنقَضَّ...) «در آنجا دیواری یافتند که می‌خواست بیفتد و خراب شود.»
(لَا يُقَاتِلُونَكُمْ جَمِيعًا إِلَّا فِي قُرًى مُّحَصَّنَةٍ أَوْ مِن وَرَاء جُدُرٍ) (آنها همگى جز در دژهاى محكم يا از پشت ديوارها با شما نمى‌جنگند...)
راغب گوید: دیوار را از لحاظ ارتفاع، جدار و از لحاظ اینکه مکانی را احاطه کرده حائط گویند.
أَجْدَر: به معنی سزاوارتر و لایق‌تر بودن است.
(الْاَعْرابُ اَشَدُّ کُفْراً وَ نِفاقاً وَ اَجْدَرُ اَلَّا یَعْلَمُوا حُدُودَ ما اَنْزَلَ اللَّهُ عَلی رَسُولِهِ) «عرب‌های
بادیه‌نشین از حیث
کفر و
نفاق محکم‌تر، و سزاوارترند که حدود آنچه را
خدا بر پیامبرش نازل کرده نشناسند.»
در
مجمع البیان فرموده، اجدر از جدر الحائط (به سکون دال) که به معنی اصل و اساس آن است، گرفته شده، گویا سزاوار و لایق بودن یک نوع محکمی و پایه است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "جدر"، ج۲، ص۲۲.
