جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فعالیت جامعه مدرسین را در سه مرحله خلاصه می کنیم
جامعه مدرسین را جمعى از علماء و اساتید بزرگ
حوزه علمیه قم، در سال ۱۳۴۰ و با اهداف زیر پایه گذارى کردند:
۱ - اصلاح و تکمیل برنامههاى درسى
حوزههای علوم اسلامی و پرورش
طلاب.
۲ - تحقیق در علوم و
معارف اسلامی.
۳ - تبلیغ و گسترش
اسلام در داخل
ایران و کشورهاى خارج.
۴ - سعى در
اجرای احکام و قوانین سیاسى، اجتماعى، قضائى، اقتصادى و فرهنگى
اسلام.
۵ - دفاع از
اسلام و
قرآن.
۶ - مبارزه با طاغوت وستمگران و دفاع از حقوق محرومین و مستضعفین.
جامعه مدرسین از آغاز یک تشکیلات کاملاً مخفى بود و به صورت پنهانى کار مىکرد. در سال ۱۳۴۲ که مبارزات اسلامى ملت
مسلمان ایران، به رهبرى قاطعانه
امام خمینی(ره) و همکارى علماء و
طلاب علوم دینیه و سایر اقشار مردم، آغاز شد جامعه مدرسین که یک تشکیلات روحانى بود دعوت
امام خمینی را لبیک گفت و تمام توان خود را در تأیید و ادامه مبارزات به کار گرفت.
همگام با سایر مجاهدین، در چاپ و تکثیر و پخش اطلاعیه هاى
امام خمینی و سایر علماء، در ارسال اطلاعیه ها به شهرستانها، در ارسال
طلاب به مراکز مختلف براى سخنرانى در مجامع عمومى و به ویژه در صدور اعلامیه هاى زیاد مبنى بر تأیید
امام خمینی، و به طور کلى در انجام هر کارى که به مبارزات کمک مى کرد، فعالیت داشت.
در
خرداد ماه سال ۱۳۴۲ که
امام خمینی به وسیله
رژیم پهلوی بازداشت و به
تهران اعزام و در پادگان نظامى، زندانى شد و مردم قهرمان
ایران به عنوان اعتراض قیام کردند، جامعه مدرسین در تشویق مردم به قیام نقش مهمى را بر عهده داشت.
رژیم پهلوی تصمیم داشت
امام خمینی را در دادگاه نظامى محاکمه و اعدام کند، براى جلوگیرى از این کار علماى بزرگ اسلام از
قم و دیگر شهرهاى
ایران به
تهران آمدند و به فعالیت پرداختند، جامعه مدرسین در حرکت علماء و مراجع
قم و دیگر شهرستانها سهم بزرگى را بر عهده داشت. تعدادى از اعضاى جامعه نیز در جلسات علماء شرکت مى نمودند و در هدایت و نتیجه بخش بودن جلسات نقش مهمى را ایفاء مى کردند. در همین زمان و به کوشش برخى از اعضاى جامعه، چند نفر از
فقهاء و مراجع بزرگ طى اطلاعیه اى
مرجعیت امام خمینی را تأیید نمودند. در اثر قیام همگانى مردم و تلاش
علماء و
مراجع تقلید بود که رژیم نتوانست
امام خمینی را اعدام کند و در ۱۷
فروردین سال ۱۳۴۳، برخلاف میل، او را آزاد و به
قم باز گردانید. امام بعد از آزادى و ورود به
قم به رهبرى مبارزات ادامه داد و جامعه مدرسین همگام با سایر مجاهدین بلکه پیشاپیش آنان، به فعالیت هاى خویش ادامه مى داد تا اینکه
امام خمینی در چهارم
آبان ماه همان سال، طى نطق شدیدى
قانون کاپیتولاسیون را مورد حمله قرار دادند و بعداً طى اعلامیه اى آن را محکوم نمود. و به همین جهت در تاریخ ۱۳
آبان ماه ۱۳۴۳، دوباره امام بازداشت و به
تهران منتقل شد و از آنجا به
ترکیه و بعد از چندى به
عراق تبعید گشت.
امت قهرمان و مبارز
ایران، بعد از تبعید
امام خمینی، از رهبریهاى مستقیم آن جناب محروم شده و هدف
رژیم پهلوی از تبعید امام نیز همین بود، او مى خواست
امام خمینی در
نجف به فراموشى سپرده شود و مردم از مبارزات خسته و مأیوس گردند.
از این زمان وظیفه جامعه مدرسین سنگین تر و دشوارتر شد زیرا باید مردم را در صحنه مبارزه نگهدارند و از حادثه
تبعید امام بهره بگیرند و بر علیه
رژیم پهلوی افشاگرى کنند. اعضاى جامعه مدرسین همگام با سایر علماء و
طلاب و دانشگاهیان و دیگر اقشار مبارز، در غیاب
امام خمینی در دو بعد فعالیت داشتند: یکى ترویج و گسترش دائره
مرجعیت امام خمینی و زنده نگهداشتن نام او، دیگرى افشاگرى بر علیه ستمگریها و مظالم رژیم و در انجام این مسؤولیت کاملاً فعال بودند و به وسیله نامه یا تلفن یا پیام با
امام خمینی در تماس بودند و از رهنمودهاى او استفاده مىنمودند.
در همین رابطه بود که پس از رحلت حضرت
آیت الله العظمی آقای حکیم(ره) اطلاعیه اى مبنى بر
مرجعیت آقاى خمینی، به امضاى دوازده نفر از علماء و
فقهاء، تهیه و تکثیر شد. اطلاعیه مذکور به کوشش جامعه مدرسین و امضاى تعدادى از اعضاى آن تهیه شده و
رژیم پهلوی را کاملاً خشمناک ساخت.
در
فروردین ماه ۱۳۴۲ جمعى از اعضاى جامعه مدرسین به وسیله رژیم دستگیر و زندانى شدند. لیکن در زندان نیز همگام با سایر زندانیان به افشاگرى و مبارزات خویش ادامه مى دادند. سایر اعضاى جامعه نیز همگام با سایر علماء و مردم مبارز، به فعالیتهاى خویش ادامه دادند.
در تاریخ ۱۷
دی ماه ۱۳۵۶ در اثر توهینى که در یکى از روزنامه هاى رسمى نسبت به
امام خمینی انجام گرفت درسهاى
حوزه علمیه قم تعطیل و تظاهرات وسیعى برپا شد که طى آن چند نفر
شهید شدند و از همین زمان مبارزات اوج گرفت و به سایر شهرستانها کشیده شد، و شهادتها و تبعیدها و زندانها و شکنجه ها نیز شدت و وسعت گرفت.
مهمترین فعالیتهاى جامعه مدرسین همگام با سایر علماء و عموم اقشار مردم مبارز
ایران در این مدت عبارت بود از:
۱ - تماس با
امام خمینی به هر طریق ممکن و اخذ رهنمود.
۲ - تماس با
فقهاء و
مراجع قم و علماى بلاد و تقاضاى حمایت از مبارزات.
۳ - تهیه اعلامیه در فرصتهاى مناسب و امضاء گرفتن از مدرسین و اساتید.
۴ - تکثیر و پخش اعلامیه ها در شهرستانها
۵ - ایراد سخنرانى در مواقع لازم
۶ - اعزام
طلاب به شهرستانها براى سخنرانى
۷ - دعوت مردم به تعطیلى و شرکت در تظاهرات
۸ - پخش عکس و رساله
امام خمینی و ترویج
مرجعیت ایشان.
۹ - ارسال تلگراف به
امام خمینی و تکثیر آن
۱۰ - رسیدگى به اعتصاب کنندگان و خانواده زندانیان و تبعید شدگان و شهداء
۱۱ - دیدن و احوال پرسى از تبعیدیان
۱۲ - دعوت به تعطیلى
حوزه علمیه و دانشگاه
۱۳ - دعوت به تحصن
۱۴ - نامه سرگشاده به کمیسیون حقوق بشر
۱۵ - صدور اعلامیه مبنى بر خلع شاه از سلطنت و پیشنهاد تأسیس
حکومت اسلامی در تاریخ ۱۳۵۷/۹/۲۱
در تاریخ دوازدهم
بهمن ماه ۱۳۵۷، در زمان اوج مبارزات،
امام خمینی به
ایران بازگشت و در اثر رهبری هاى قاطعانه امام و مبارزات سرسختانه امت قهرمان و شهید پرور
ایران، سرانجام در روز بیست و دوم همان ماه،
رژیم شاهنشاهی متلاشى شد و
انقلاب اسلامی پیروز گشت.
در این زمان مسئولیت جامعه مدرسین تغییر کرد و از صورت مبارزه با
رژیم طاغوتی به صورت مشارکت در تأسیس و تثبیت
حکومت اسلامی تبدیل شد. و در این مرحله وظیفه داشت در چند جهت به تثبیت
نظام جمهوری اسلامی کمک کند:
۱ - پذیرفتن مسئولیتهاى مربوط به نظام، در همین رابطه در نهادهاى مختلف حضور فعال پیدا کرد. مانند شوراى انقلاب، مجلس خبرگان تدوین قانون اساسى،
مجلس شورای اسلامی،
شورای نگهبان قانون اساسی،
مجلس خبرگان رهبری، دستگاه قضائى،
شورای تشخیص مصلحت نظام، شوراى عالى انقلاب فرهنگى، تعدادى از اعضاى جامعه مدرسین در این نهادها حضور فعال داشته و دارند.
۲ - تبیین و تحقیق در مسائل مورد نیاز نظام، مانند مسائل اقتصادى، قضائى و حقوقى، جزائى، فرهنگى، سیاسى و اجتماعى
۳ - اصلاح و برنامه ریزى براى
حوزه های علوم دینی، به گونهاى که با نیاز نظام و جهان اسلامى هماهنگ باشد و به ویژه تشکیل شوراى مدیریت در
حوزه علمیه قم و اداره حوزه به صورت بهتر.
۴ - تدریس علوم و
معارف اسلامی و تألیف کتب مورد نیاز
۵ - کمک به تأمین قضات مورد نیاز.
۶ - تبلیغ و گسترش اسلام در داخل
جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورها.
۷ - پرورش استاد براى تدریس
معارف اسلامی در دانشگاهها
۸ - تربیت
مبلغ براى داخل و خارج
ایران۹ - تأیید نظام و مبارزه با توطئه دشمنان در فرصتهاى مناسب
۱۰ - حضور فعال در سمینارها و مجامع علمى داخل و خارج کشور.
فعالیتهاى جامعه مدرسین اکنون در چند معاونت خلاصه مىشود:
۱ - دفتر جامعه مدرسین
۲ - معاونت جامعه و مردم
۳ - معاونت جامعه و نظام
۴ - معاونت جامعه و روحانیت
۵ - معاونت ادارى و مالى
نهادهای وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عبارتند از:
۱ - دفتر انتشارات جامعه مدرسین
۲ - دانشگاه علوم تربیتى و قضایى
۳ - بخش گزینش قضات
۴ - مجله نور علم
۵ - شوراى عالى حوزه علمیه قم
پایگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم