ثَمَّ- به فتح ثاء (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ثَمَّ:
(وَ إِذَا رَأَيْتَ ثَمَّ رَأَيْتَ نَعِيمًا) ثَمَّ: اسم اشاره است و چنان كه «
راغب» در
مفردات مى‌گويد، اشاره به
مكان دور (آن‌جا) نسبت به
مكان نزديک است و جاى نزديک را «هنالک» گويند كه هر دو در اصل
ظرف مكان هستند.
به موردی از کاربرد
ثَمَّ در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ إِذَا رَأَيْتَ ثَمَّ رَأَيْتَ نَعِيمًا وَ مُلْكًا كَبِيرًا) (و هنگامى كه آن جا را ببينى نعمت و ملک عظيمى را مى‌بينى!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:كلمه ثم - با فتحه اول-
ظرف مكان است، و جز در
ظرف مكان استعمال نمى‌شود، و لذا بعضى گفته‌اند: معناى رأيت اول، اين است كه اگر چشم خود را به آن‌جا يعنى به
بهشت بيفكنى، در آن‌جا نعيمى مى‌بينى كه با زبان قابل وصف نيست، و ملک كبيرى مى‌بينى كه با هيچ مقياسى نمى‌توان تقديرش كرد.
بعضى ديگر گفته‌اند: كلمه ثم صله‌اى است كه موصولش حذف شده، و تقدير كلام و اذا رأيت ما ثم من النعيم و الملک است، يعنى و اگر ببينى آن‌چه در آن‌جا از نعيم و ملك كه هست نعيم و ملكى كبير خواهى ديد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «ثَمَّ»، ص۳۲۶.
