ثَوْل (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ثَوْل (به فتح ثاء) یا
انثیال یکی از
مفردات نهج البلاغه، به معنای
ازدحام و پی در پی به
سرعت آمدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد
هجوم و ازدحام بیعت‌کنندگان به سمت او و ...، از این واژه استفاده نموده است.
ثَوْل (به فتح ثاء) به معنای ازدحام و پی در پی به سرعت آمدن، آمده است.
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در
وصف آنان‌که برای
بیعت به سوی آن حضرت ریختند چنین فرموده است:
«فَما راعَني إلاّ وَ النّاسُ إليَّ كَعُرْفِ الضَّبُعِ يَنْثالونَ عَلَيَّ مِنْ كُلِّ جانِب،حَتَّى لَقَدْ وُطِىءَ الحَسَنانِ، وَ شُقَّ عِطْفَايَ.» كه يعنى: «مرا مضطرب نكرد مگر آن‌كه ديدم مردم مانند موهاى يال کفتار به طرف من آمدند، از هر طرف بر من ازدحام مى‌كردند، تا جایی كه حسنين زير پا ماندند و دو طرف عباى من پاره شد.»
امام (علیه‌السلام) درباره
بیعت با
ابو بکر، به اهل
مصر می‌نویسد: چون
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) از
دنیا رفت
مسلمانان در امر
خلافت منازعه کردند، به
خدا قسم حتّی به
فکر من خطور نمی‌کرد که
عرب خلافت را از
اهل بیت آن حضرت (علیهم‌السّلام)، کنار زند؛ و نه فکر می‌کردم که از من بگیرند.
«فَما راعَني إِلاّ انْثِيالُ النّاسِ عَلَى فُلان يُبايِعونَهُ، فَأَمْسَكْتُ يَدي.» «مرا به
وحشت نيانداخت مگر آن‌كه ديدم مردم بر ابوبكر ازدحام كرده
بیعت مى‌كنند من
دست نگاه داشتم تا ديدم كه مردم از
حق بر مى‌گردند و به
محو دین محمد دعوت مى‌كنند، ديدم اگر
دین را يارى نكنم بدتر از
فوت ولايتم خواهد شد.»
ظاهرا نظر امام به بیعت دوم ابی بکر است، بعد از توطئه جریان
سقیفه.
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ثول»، ص۱۹۳-۱۹۴.
