ثَمَن (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ثَمَن (به فتح ثاء و میم) یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای
قیمت و بهای شیء است.
حضرت علی (علیهالسلام) در خصوص ترک
دنیا و کسب
بهشت، همکاری
عمرو بن عاص با
معاویه و ... از این استفاده نموده است.
ثَمَن به معنای قمیت و بهای شیء آمده است. چنانکه
راغب در
مفردات مینویسد: آن چیزی است که
فروشنده از
مشتری میگیرد در مقابل
بیع، اعمّ از آنکه نقد باشد یا جنس و هر آنچه در مقابل چیزی به دست آید ثمن اوست.
برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه):
«اَلاَ حُرٌّ یَدَعُ هذِهِ اللُّماظَةَ لاَِهْلِهَا؟ اِنَّهُ لَیْسَ لاَِنْفُسِکُمْ ثَمَنٌ اِلاَّ الْجَنَّةَ، فَلاَ تَبِیعوهَا اِلاَّ بِهَا»؛
«آیا کسی نیست این باقیمانده طعام در دهان (دنیا) را به اهلش بگذارد، حقّا که در مقابل خرج وجودتان قیمتی جز بهشت نیست آنرا جز به بهشت نفروشید.»
امام (علیهالسلام) همچنین در رابطه با همکاری عمرو بن عاص با معاویه فرمود:
«وَ لَمْ یُبَایعْ حَتَّی شَرَطَ اَنْ یُؤْتِیَهِ عَلَی البَیْعَةِ ثَمَناً، فَلاَ ظَفِرَتْ یَدُ المبایِعِ، و خَزِیَتْ اَمَانَةُ المُبْتَاعِ»؛
«پسر عاص به معاویه
بیع نکرد مگر آنکه شرط نمود
حکومت مصر را به قیمت
بیعت به او بدهد، پیروز مباد دست فروشنده و ذلیل باد امانت مشتری».
این واژه نه بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ثمن»، ص۱۹۰.