ثقب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ثَقْب (به فتح ثاء) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای سوراخ، نفوذ و پاره کردن است که حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص محروم شدن از هدایت و اصلاح، از این واژه استفاده نموده است.

فهرست مندرجات

۱ - معنای ثَقْب
۲ - کاربردها
۳ - تعداد کاربرد
۴ - پانویس
۵ - منبع

۱ - معنای ثَقْب

[ویرایش]

ثَقْب (به فتح ثاء) به معنای سوراخ، نفوذ و پاره کردن، آمده است. چنان‌که گفته می‌شود: «شهاب ثاقب» آن است که با نور خود، ظلمت را پاره می‌کند.

امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با محروم شدن از هدایت و اصلاح، ضمن نقل سخنی از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) فرموده‌اند: «لم یستضیئوا باضواء الحکمة و لم یقدحوا بزناد العلوم الثاقبة فهم فی ذلک کالانعام السائمة و الصخور القاسیة.»
واژه «زند» به معنای چوب بالایی است که بر چوب پایینی می‌سایند تا آتش بگیرد، که جمع آن «زناد» است.
منظور از علوم ثاقبه، علومی است که حقیقت را بشکافند و نشان‌ بدهند و هدایت کنند.
همچنین امام (علیه‌السلام) در مورد آفرینش آسمان‌ها فرموده است: «ثمّ زیّنها بزینة الکواکب و ضیاء الثواقب.»