• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لا تَمْنُنْ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لاتَمْنُنْ:(وَ لا تَمْنُن تَسْتَكْثِرُ)
«لا تَمْنُنْ» از مادّه‌ «منّت» در اين گونه موارد به معناى سخن و گفتارى است كه بيانگر اهميت نعمتى است كه انسان به ديگرى داده است، و از اين‌جا رابطه آن با مسأله «استكثار» (طلب فزونى) روشن مى‌شود؛ چرا كه اگر انسان خدمتش را ناچيز بشمرد انتظار پاداشى ندارد، چه رسد به اين كه فزونى بطلبد، و به اين ترتيب، منت گذاردن هميشه سرچشمه‌ «استكثار» است، عملى كه ارزش نعمت را به كلّى از بين مى‌برد.



(وَ لا تَمْنُنْ‌ تَسْتَكْثِرُ) (و منّت مگذار و عملت را بزرگ مشمار.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: معناى آيه مورد بحث اين است كه وقتى اين اوامر را امتثال كردى، يعنى قوم خود را انذار و پروردگار خود را تكبير، و جامه‌ات را تطهير كردى، و از پليديها دورى نمودى، بر كسى منت مگذار، در حالى كه اطاعت خود را بزرگ و بسيار ببينى، و نسبت به آن عجب بورزى، (براى اين‌كه تو بنده‌اى هستى كه از خودت مالک چيزى نيستى، آن‌چه دارى خدا به تو داده، و تو را بر آن توانا كرده، و آن‌چه دارى مالكش خداى تعالى است، و او خودش بر آنچه تو را بر آن قدرت داده قادر است).
مفسرين در معنا و تفسير آيه وجوهى ديگر ذكر كرده‌اند كه با سياق آن طور كه بايد سازگار نيست، مثلا گفته‌اند: معنايش اين است كه آنچه مى‌دهى به اين منظور مده كه بيشتر از آن را به تو بدهند. و يا گفته‌اند: نعمت نبوت و قرآنى را كه خدا به تو داده بر مردم منت مگذار، تا با منت نهادن اجر بيشترى از آنان بگيرى. و :يا گفته‌اند: ابلاغ رسالت را بر امت خود منت منه. و يا گفته‌اند: به خيال اينكه طاعاتت بسيار است و به اين بهانه، در انجام وظيفه سست مشو. و يا گفته‌اند: وقتى به مردم چيزى عطا مى‌كنى نه بر آنان منت بگذار و نه عطيه خود را بسيار بدان. و يا گفته‌اند: وقتى عطايى مى‌كنى به خاطر پروردگارت بكن، و صبر كن تا پاداش دهنده‌ات او باشد. و يا گفته‌اند: اين آيه از ربا خوارى نهى كرده، مى‌فرمايد: اگر به كسى قرضى مى‌دهى براى اين مده كه بيشتر از آن را مطالبه كنى. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )


۱. مدثر/سوره۷۴، آیه۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، دار القلم، ص۷۷۷.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۶، ص۳۱۹.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۲۱۹.    
۵. مدثر/سوره۷۴، آیه۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۷۵.    
۷. زمخشری، جارالله، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۴، ص۶۴۶.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۱۲۸.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۲.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۵۴.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۱۷۲.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه‌، بر گرفته از مقاله «لاتَمْنُنْ»، ص۴۷۶.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره مدثر | لغات قرآن




جعبه ابزار