تَفتَأُ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَفتَأُ:(قالوا تَاللَّهِ تَفْتَؤا تَذْكُرُ) «تَفتَأُ» از مادّه
فَتَأ (به فتح فاء و تاء) به معنای پيوسته است.
برادران (
یوسف (علیه‌السلام)) كه از مجموع جريان‌ها، سخت ناراحت شده بودند، از يک سو وجدانشان به خاطر داستان يوسف معذب بود، و از سوى ديگر به خاطر
بن‌یامین خود را در آستانه
امتحان جديدى مى‌ديدند، و از سوى سوم نگرانى مضاعف
پدر بر آن‌ها، سخت و سنگين بود، با ناراحتى و بى‌حوصلگى، به پدر گفتند به خدا
سوگند تو آن قدر يوسف يوسف مى‌گويى تا بيمار و مشرف به
مرگ شوى يا هلاک گردى. اما
پیر کنعان آن
پیامبر روشن
ضمیر در پاسخ آن‌ها گفت: من شكايتم را به شما نياوردم كه چنين مى‌گوئيد، من
غم و اندوهم را نزد خدا مى‌برم و به او شكايت مى‌آورم.
به موردی از کاربرد «
تَفتَأُ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(قالواْ تَالله تَفْتَأُ تَذْكُرُ يوسُفَ حَتَّى تَكونَ حَرَضًا أَوْ تَكونَ مِنَ الْهالِكينَ) «گفتند: به خدا سوگند كه تو آن قدر ياد يوسف مى‌كنى تا مشرف به مرگ شوى، يا بميرى!.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند: معناى آيه اين است كه به خدا سوگند كه تو دائما و لايزال به ياد يوسف هستى و سال‌ها است كه خاطره او را از ياد نمى‌برى و دست از او برنمى‌دارى، تا حدى كه خود را مشرف به
هلاکت رسانده و يا هلاک كنى. و ظاهر اين گفتار اين است كه ايشان از در
محبت و دل‌سوزى اين
حرف را زده‌اند و خلاصه به وضع پدر رقت كرده‌اند، و شايد هم از اين باب باشد كه از زيادى
گریه او به ستوه آمده بودند و مخصوصا از اين جهت كه
یعقوب (علیه‌السلام) ايشان را در
امر يوسف تكذيب كرده بود، و ظاهر گريه و تاسف او هم اين بود كه مى‌خواست درد دل خود را به خود ايشان شكايت كند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تفتأ»، ص ۳۹۷.
