تَسُبُّوا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَسُبُّوا:(وَ لا تَسُبّواْ الَّذينَ يَدْعونَ) «تَسُبُّوا» از مادّه
سَبّ (به فتح سین و تشدید باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای دشنام است.
آيه مورد بحث اشاره می‌کند به این‌که: با دشنام و ناسزا نمى‌توان كسى را از مسير غلط باز داشت، بلكه به عكس،
تعصب شديد آميخته با
جهالت كه در اين‌گونه افراد است، سبب مى‌شود كه به اصطلاح روى دنده لجاجت افتاده، در آئين
باطل خود راسخ‌تر شوند، سهل است
زبان به بدگويى و توهين نسبت به ساحت قدس پروردگار بگشايند، زيرا هر گروه و ملتى نسبت به عقائد و اعمال خود، تعصب دارد.
به موردی از کاربرد «تَسُبُّوا» در قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ لا تَسُبّواْ الَّذينَ يَدْعونَ مِن دونِ اللّهِ فَيَسُبّواْ اللّهَ عَدْوًا بِغَيْرِ عِلْمٍ كَذَلِكَ زَيَّنّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّهِم مَّرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُم بِما كانواْ يَعْمَلونَ) «به
معبود كسانى كه غير خدا را مى‌خوانند دشنام ندهيد، مبادا آن‌ها نيز از روى
ظلم و
جهل، خدا را دشنام دهند. اين‌گونه براى هر امّتى عملشان را
زینت داديم. سپس بازگشت همه آنان به سوى پروردگارشان است؛ و آن‌ها را از آن‌چه عمل مى‌كردند، آگاه مى‌سازد و پاداش و كيفر مى‌دهد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند: اين
آیه يكى از ادب‌هاى دينى را خاطرنشان مى‌سازد كه با رعايت آن، احترام مقدسات جامعه دينى محفوظ مانده و دست‌خوش اهانت و ناسزا و يا سخريه نمى‌شود، چون اين معنا غريزه انسانى است كه از حريم مقدسات خود دفاع نموده با كسانى كه به حريم مقدساتش تجاوز كنند به مقابله برخيزد و چه بسا شدت خشم او را به فحش و ناسزاى به مقدسات آنان وادار سازد، و چون ممكن بود مسلمين به منظور دفاع از حريم
پروردگار بت‌هاى مشركين را هدف دشنام خود قرار داده در نتيجه
عصبیت جاهليت، مشركين را نيز وادار سازد كه حريم مقدس
خدای متعال را مورد
هتک قرار دهند لذا به آنان دستور مى‌دهد كه به خدايان مشركين ناسزا نگويند، چون اگر ناسزا بگويند و آنان هم در مقام معارضه به مثل به ساحت قدس ربوبى توهين كنند در حقيقت خود مؤمنين باعث هتک حرمت و جسارت به مقام كبريايى خداوند شده‌اند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تسبوا»، ج۲، ص ۲۹۲.
