تواضع در گفتار (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
همانطور که
خداوند به ما دستور داده است
انسان باید در سخن و
گفتار خود
تواضع داشته باشد.
خداوند به تواضع و فروتنی در گفتار به ما در
قرآن توصیه کرده است.
واذا جاءک الذین یؤمنون بـایـتنا فقل سلـم علیکم کتب ربکم علی نفسه الرحمة انه من عمل منکم سوءا بجهــلة ثم تاب من بعده واصلح فانه غفور رحیم.هرگاه کسانی که به آیات ما
ایمان دارند نزد تو آیند، به آنها بگو: «
سلام بر شما پروردگارتان، رحمت را بر خود فرض کرده؛ هر کس از شما کار بدی از روی نادانی کند، سپس
توبه و اصلاح (و جبران) نماید، (مشمول
رحمت خدا می‌شود چرا که) او آمرزنده مهربان است.»
وعباد الرحمـن الذین یمشون علی الارض هونـا واذا خاطبهم الجـهلون قالوا سلـمـا. بندگان (خاص خداوند) رحمان، کسانی هستند که با آرامش و بی‌تکبّر بر
زمین راه می‌روند؛ و هنگامی که جاهلان آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گویند)، به آنها سلام می‌گویند (و با بی‌اعتنایی و بزرگواری می‌گذرند)؛
.دومین وصف آنها حلم و بردبارى است چنانکه قرآن در ادامه همین
آیه مى گوید: و هنگامى که جاهلان آنها را مورد خطاب قرار مى دهند و به
جهل و
جدال و سخنان زشت مى پردازند در پاسخ آنها سلام مى گویند.
یـایها الذین ءامنوا لا ترفعوا اصوتکم فوق صوت النبی ولا تجهروا له بالقول کجهر بعضکم لبعض ان تحبط اعمــلکم وانتم لا تشعرون• ان الذین یغضون اصوتهم عند رسول الله اولـئک الذین امتحن الله قلوبهم للتقوی لهم مغفرة واجر عظیم.ای کسانی که ایمان آورده‌اید! صدای خود را فراتر از صدای
پیامبر نکنید، و در برابر او بلند سخن مگویید (و داد و فریاد نزنید) آن گونه که بعضی از شما در برابر بعضی بلند صدا می‌کنند، مبادا اعمال شما نابود گردد در حالی که نمی‌دانید! •آنها که صدای خود را نزد
رسول خدا کوتاه می‌کنند همان کسانی هستند که خداوند دلهایشان را برای
تقوا خالص نموده، و برای آنان آمرزش و پاداش عظیمی است!
از توصیه‌های
لقمان حکیم به فرزندش تواضع در گفتار بوده است که در آیه قرآن هم میخوانیم:
ولقد ءاتینا لقمـن الحکمة ان اشکر لله ومن یشکر فانما یشکر لنفسه ومن کفر فان الله غنی حمید• واقصد فی مشیک واغضض من صوتک ان انکر الاصوت لصوت الحمیر.ما به لقمان
حکمت دادیم؛ (و به او گفتیم:) شکر خدا را بجای آور هر کس شکرگزاری کند، تنها به سود خویش شکر کرده؛ و آن کس که کفران کند، (زیانی به خدا نمی‌رساند)؛ چرا که خداوند بی‌نیاز و ستوده است. •(پسرم!) در راه‌رفتن، اعتدال را رعایت کن؛ از صدای خود بکاه (و هرگز فریاد مزن) که زشت‌ترین صداها صدای خران است.
.کلمه ((قصد(( در هر چیز به معناى حد اعتدال در آن است ، و کلمه ((غض (( به طورى که راغب گفته به معناى نقصان در نگاه کردن و صدا کردن است ، و بنا به گفته وى غض
صوت به معناى آهسته و کوتاه صدا کردن است ، و معناى آیه این است که در راه رفتنت میانه روى را پیش گیر، و در صدایت کوتاه و ناقص آن را پیشه ساز، که ناخوش ترین صوت ها صوت خران است ، که در نهایت بلندى است.
فرهنگ قرآن،مرکز فرهنگ و معارف قرآن،برگرفته از مقاله «تواضع در گفتار»
