• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تَنّور (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





تَنّور (به فتح تاء و تشدید نون) از واژگان قرآن کریم به معنای تنور نان است.
این کلمه دوبار در قرآن آمده است.



تَنّور تنور نان است.
در قاموس، صحاح و اقرب الموارد معنای اوّلی تنّور را همان تنور نان گفته‌اند.
در المیزان هست: تنّور همان تنور نان است و آن چیزی است که لغت عربی و فارسی در آن متّحداند و یا اصل آن فارسی است.


به مواردی از تَنّور که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - التَّنُّورُ (آیه ۴۰ سوره هود)

(حَتَّی اِذا جاءَ اَمْرُنا وَ فارَ التَّنُّورُ...)
« تا چون امر ما آمد و تنور فوران کرد». ظاهر آیه آن است که شروع طوفان نوح با جوشیدن آب و فوران آن از یک تنور معهود بوده است.
درباره آن، اقوال دیگری هست، طالبین به مجمع و غیره رجوع کنند؛ از آن‌جمله از ابن عباس و غیره نقل شده که تنّور روی زمین است و زجّاج آن را اختیار کرده است.
و در صحاح آن را به علی (علیه‌السّلام) نسبت می‌دهد. و در مجمع و المیزان احتمال داده‌اند که مراد از «فارَ التَّنُّورُ» اشتداد غضب خداوند باشد.
عیّاشی در تفسیر خود چند حدیث آورده که‌ تنور معهود در مسجد کوفه بود و آب در بدو طوفان از آن فوران کرد. در کافی نیز چنین نقل شده است.

۲.۲ - التَّنُّورُ (آیه ۲۷ سوره مؤمنون)

(...فَإِذَا جَاء أَمْرُنَا وَ فَارَ التَّنُّورُ)
(و هنگامى كه فرمان ما فرا رسد، و آب از تنور بجوشد.)



این کلمه دو بار در قرآن آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۲۸۴.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۲۳۴.    
۳. فیروزآبادی،، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۱، ص۳۸۱.    
۴. جوهری، ابونصر، الصحاح، ج۲، ص۶۰۲.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۱، ص۳۰۸.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۳۴۰.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ص۲۲۶.    
۸. هود/سوره۱۱، آیه۴۰.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۳۴۰.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ص۲۲۶.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۵۷.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۴۷.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۴۷.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۵۹.    
۱۵. زجاج، ابو اسحاق، معانی القرآن و اعرابه، ج۳، ص۵۱.    
۱۶. جوهری، ابونصر، الصحاح، ج۲، ص۶۰۲.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۳۴۰.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ص۲۲۶.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۵۹.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۴۷.    
۲۱. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیّاشی‌، ج۲، ص۱۴۶.    
۲۲. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱۵، ص۶۳۹-۶۴۰.    
۲۳. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۲۷.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۴۳.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۳۹.    
۲۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۲۹.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۴۵.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۶۶.    
۲۹. هود/سوره۱۱، آیه۴۰.    
۳۰. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۲۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «تنور»، ج۱، ص۲۸۴.    






جعبه ابزار