• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نقض (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَقْض‌ (به فتح نون و سکون قاف) از واژگان قرآن کریم به معنای شکستن است. از مشتقات این واژه در آیات قرآن اِنْقاض (به کسر الف و سکون نون) به معنای سنگین کردن است.



نَقْض‌ به معنای شکستن است. خواه ظاهری باشد، مثل: «نَقَضَ‌ العظم» یعنی استخوان را شکست؛ و خواه معنوی، مثل شکستن پیمان و در کلام الله مجید بیشتر در معنوی به کار رفته است‌.


شکستن ظاهری: (وَ لا تَکُونُوا کَالَّتِی‌ نَقَضَتْ‌ غَزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ اَنْکاثاً) «نباشید مانند زنی که رشته خویش را بعد از تابیدن شکست و پنبه کرد و قطعه قطعه نمود». راجع به این آیه در «غزل» توضیح داده شده است.
شکستن معنوی: (وَ لا تَنْقُضُوا الْاَیْمانَ بَعْدَ تَوْکِیدِها) «عهدها را بعد از تاکید نشکنید».
(الَّذِینَ یُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ لا یَنْقُضُونَ‌ الْمِیثاقَ‌) «آنان که به عهد خدا وفا می‌کنند و پیمان محکم را نمی‌شکنند».
(وَ وَضَعْنا عَنْکَ وِزْرَکَ • الَّذِی‌ اَنْقَضَ‌ ظَهْرَکَ‌) اَنْقَضَ‌ را سنگین کردن گفته‌اند؛ شاید آن مبالغه در سنگینی باشد که گوئی از سنگینی پشت را می‌شکند؛ یعنی: «بار سنگینت را از تو برداشتیم که پشتت را سنگینی می‌کرد».


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۰۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۲۱.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۲۳۲.    
۴. نحل/سوره۱۶، آیه۹۲.    
۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۳۳۵.    
۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۴۸۳.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۹۰.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۴۱.    
۹. نحل/سوره۱۶، آیه۹۱.    
۱۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۳۳۴.    
۱۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۴۸۲.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۸۹.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۴۰.    
۱۴. رعد/سوره۱۳، آیه۲۰.    
۱۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۳۴۲.    
۱۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۴۶۷.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۴۴۳.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۵۳.    
۱۹. شرح/سوره۹۴، آیه۲-۳.    
۲۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۱۴.    
۲۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۳۰.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۷۰.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۵۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "نقض"، ج۷، ص۱۰۵.    






جعبه ابزار