• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تفسیر دوانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تفسیر دوانی (تـفـسـیر آیه اسراف)، اثر مولانا جلال الدین محمد (۸۲۰ - ۹۰۸ ق) فرزند اسعد دوانی، از مشاهیر حکمای شیعه می‌باشد.


تـفـسـیر مورد بحث در شرح و تفسیر معضلات چند آیه شریفه از قرآن است که به شیوه عرفانی و فلسفی تاویل و تفسیر گردیده است.
دو نسخه خطی از این اثر در کتابخانه آستان قدس رضوی می‌باشد (شماره ۱۴۷۱). نـسـخـه هـای آستان قدس رضوی اختصاص به تفسیر آیه ۳۱ سوره اعراف دارد: «یَا بَنِی آدَمَ خُذُوا زِینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ وَکُلُوا وَاشْرَبُوا وَلا تُسْرِفُوا اِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ»
[۱] اعراف/سوره۷، آیه۳۱.    
و نسخه کتابخانه جعفریه مدرسه هندی در کربلا شامل تفسیر آیات دیگری نیز می‌باشد که این تفسیر مرتب است بر چـنـدین موقف و فصل.

مولانا جلال الدین دوانی را تفسیرهای دیگری است :
۱) تحفه روحانی، در علم حروف و اسرار آیات و خواص کلمات و بینات قرآن که با مشرب عرفانی و فلسفی خود اسراری از قرآن را ذکر می‌کند.
۲) تـفسیر قلاقل یا چهار قل، در یک جلد و به زبان عربی و به شیوه کلامی‌ و فلسفی شامل بحث و شـرح چـهـار سـوره قـرآن : قل یا ایها الکافرون، قل هو اللّه احد، قل اعوذ برب الفلق، قل اعوذ برب الناس.
۳) تـفسیر سورة الاخلاص، این کتاب در یک جلد به زبان عربی و به شیوه عرفانی و فلسفی سوره اخلاص را مبسوطا شرح کرده و به نام السلطان ناصرالدین ابوالفتح عبدالقادر اتحاف کرده است.
نسخه‌هائی از این کتاب موجود است از آن جمله در کتابخانه آستان قدس رضوی (شماره ۶۴۰۶) چهار نسخه.
[۲] آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعة، احیاء الداثر من القرن العاشر، ج۴، ص۲۲۰.    
[۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۳۲.    
[۴] امین، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۹، ص۱۲۲.    
[۵] شوکانی، محمد، البدر الطالع، ج۲، ص۱۳۰.    
[۶] بغدادی، اسماعیل، ایضاح المکنون، ج۱، ص۵۴.
[۷] آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، ج۴، ص۳۳۱.    
[۸] ابن عماد، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، ج۸، ص۱۶۰.
[۹] السخاوی، محمد بن عبد الرحمن، الضوء اللامع، ج۷، ص۱۳۳.    
[۱۰] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۳۴۹.    
[۱۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۴۷.    
[۱۲] شفیعی، محمد، مفسران شیعة، ۱۳۵.


۱. ↑ اعراف/سوره۷، آیه۳۱.    
۲. ↑ آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعة، احیاء الداثر من القرن العاشر، ج۴، ص۲۲۰.    
۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۳۲.    
۴. ↑ امین، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۹، ص۱۲۲.    
۵. ↑ شوکانی، محمد، البدر الطالع، ج۲، ص۱۳۰.    
۶. ↑ بغدادی، اسماعیل، ایضاح المکنون، ج۱، ص۵۴.
۷. ↑ آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، ج۴، ص۳۳۱.    
۸. ↑ ابن عماد، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، ج۸، ص۱۶۰.
۹. ↑ السخاوی، محمد بن عبد الرحمن، الضوء اللامع، ج۷، ص۱۳۳.    
۱۰. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۳۴۹.    
۱۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۴۷.    
۱۲. ↑ شفیعی، محمد، مفسران شیعة، ۱۳۵.


سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تفاسیر قرن دهم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۵/۱۱.    


رده‌های این صفحه : تفاسیر شیعه | تفاسیر عرفانی | تفاسیر فلسفی | تفاسیر قرن دهم | کتاب شناسی
جعبه ابزار