• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تفسیر التحصیل

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تفسیر التحصیل فی مختصر التفصیل از احمد بن عمار مهدوی از مفسران شیعه و نحویان و قراء می‌باشد.


التحصیل فی مختصر التفصیل از ابوالعباس احمد (م ۴۴۰ ق) فرزند عمار مهدوی تمیمی مقری اندلسی از مفسران شیعه و نحویان و قراء.
مـفـسـر اصـلا از شهر مهدیه قیروان که بدست المهدی خلیفه فاطمی‌(۲۹۷ - ۳۲۲ ق) تاسیس گردید و مرکز اسماعیلیه بود می‌باشد. تفسیر بزرگ وی به نام التفصیل الجامع لعلوم التنزیل در‌اندلس شهرت عظیم و رواج زیادی یافت.
‌ایـن‌ امـر باعث گردید به خاطر تشیع مفسر جمعی از مخالفین او نزد حاکم‌ اندلسی از وی سعایت کرده و گفتند این تفسیر از آن ابوالعباس نیست و از دیگری می‌باشد که به خود نسبت داده است. حـاکـم انـدلـسی آن تفسیر را از وی گرفت و از مفسر خواست که مجددا تفسیر دیگری را تالیف نـمـاید او مشغول تالیف تفسیر التحصیل فی مختصر التفصیل گردید که در واقع مختصر تفسیر بزرگ اوست.

شـیـوه مـفـسـر در این تفسیر پس از ذکر آیات قرآن کریم، به معنی و تفسیر کلمات و آیات و ذکر متشابه و بعد قراءات و اعراب کلمات قرآن کریم می‌پردازد.
و تفسیری است نافع و اکثر مورخان آن را ستوده‌اند و طبقات المفسرین از این تفسیر به نیکی نام برده و آن را از تفاسیر مهم و محققانه به شمار آورده‌اند.
نـسـخـه‌های نفیس و متعددی امروزه از این تفسیر در کتابخانه‌های عمومی‌و خصوصی محفوظ می‌باشد از جمله نفیس‌ترین نسخه آن در کتابخانه الرباط به شماره ۸۹ محفوظ است. کـه نـسـخـه‌ای قدیمی‌ و سالم می‌باشد و نیز مجلد چهارم آن در کتابخانه دارالکتب مصر و دیگر کتابخانه‌هاست.
مـفـسـر دارای آثـار قـرآن پژوهی دیگر نیز هست از جمله الهدایة فی القراءآت السبع. التیسیر فی القراءآت.
[۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۱، ص۱۸۴.    
[۲] قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۲۶.    
[۳] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۳۵۱.    
[۴] ابن مکتوم، أحمد بن عبدالقادر، تلخیص ابن مکتوم، ص۱۵.
[۵] ابن جزری، محمدبن محمد، طبقات القراء، ج۱، ص۹۲.    
[۶] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات النحاة، ج۱، ص۲۲۷.
[۷] داودی، محمدبن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۵۶.    
[۸] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، طبقات المفسرین، ص۳۰.    
[۹] فهرست دارالکتب، ج۱، ص۳۶.
[۱۰] فهرست الخدیویة، ۱، ص۱۲۷.
[۱۱] فهرست مخطوطات الریاضی، ج۱، ص۵۳.
[۱۲] فهرست مخطوطات الریاضی، ج۵، ص۱۴۷.
[۱۳] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۴۵۹.    
[۱۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۲، ص۲۷.    
[۱۵] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، النابس فی القرن الخامس، ص۲۱.
[۱۶] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۱۶۹.    
[۱۷] بغدادی، اسماعیل، هدیة العارفین، ج۱، ص۷۵.    


۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۱، ص۱۸۴.    
۲. ↑ قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۲۶.    
۳. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۳۵۱.    
۴. ↑ ابن مکتوم، أحمد بن عبدالقادر، تلخیص ابن مکتوم، ص۱۵.
۵. ↑ ابن جزری، محمدبن محمد، طبقات القراء، ج۱، ص۹۲.    
۶. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات النحاة، ج۱، ص۲۲۷.
۷. ↑ داودی، محمدبن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۵۶.    
۸. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، طبقات المفسرین، ص۳۰.    
۹. ↑ فهرست دارالکتب، ج۱، ص۳۶.
۱۰. ↑ فهرست الخدیویة، ۱، ص۱۲۷.
۱۱. ↑ فهرست مخطوطات الریاضی، ج۱، ص۵۳.
۱۲. ↑ فهرست مخطوطات الریاضی، ج۵، ص۱۴۷.
۱۳. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۴۵۹.    
۱۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۲، ص۲۷.    
۱۵. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، النابس فی القرن الخامس، ص۲۱.
۱۶. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۱۶۹.    
۱۷. ↑ بغدادی، اسماعیل، هدیة العارفین، ج۱، ص۷۵.    


سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تفاسیر قرن پنجم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۴/۱۲.    


رده‌های این صفحه : تفاسیر شیعه
جعبه ابزار