عصر تدوین و تالیف کتاب‌های تفسیری، پس از دوره صحابهپیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و تابعین شکل گرفت؛ از این رو، روایات تفسیری صحابه به صورت شفاهی و سینه به سینه به مفسران دوره‌های بعد رسیده و در کتاب‌های تفسیری ضبط شده‌اند.
در عصر صحابه که دوره آغاز تفسیر و تبیین قرآن است، تفسیرها غالبا از محدوده نقل روایت و تبیین مختصر لغوی فراتر نرفته، در حقیقت گزارش روایات پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است. در این دروه، تفسیر درحقیقت، شعبه‌ای از علم الحدیث است؛ لذا اختلاف میان مفسران اندک بوده و قرآن را با زمینههایعلمی (کلامی و…) تفسیر نکرده‌اند و اجتهاد و استنباط و اظهارنظر کاملا محدود بود. منابع و مصادر تفاسیر صحابه، علاوه برخود قرآن، سخنان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و اجتهاد و اعمال رای شخصی با تکیه بر لغت و اشعار عرب و احیانا عالماناهل کتاب بود.
