تعییر مطالب مخاطب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تعییر مطالب مخاطب یکی از
اصطلاحات به‌کار رفته در
علم منطق بوده و به معنای از
اسباب مغالطه خارج قیاس است.
یکی از اسباب
مغالطه خارج
قیاس، «تعییر» و بی‌ارزش جلوه‌دادن مطالب ذکر شده از سوی مخاطب است؛ مثلاً وی را چنین سرزنش کند که مطالب تو کهنه و مندرس و در عین حال، اوهام و
خرافات و خیالات و تُرَّهات است، یا بگوید: «مطالب تو ماخوذ از اجانب نادان، و دلایل تو تقلیدی و بی‌بنیان است».
برخی دیگر از اموری که از متن
قیاس مغالطی، خارج و در عین حال باعث مغالطه می‌شوند عبارت‌اند از:
۱.
تشنیع بر طرف، مثل اینکه گفته شود: «مطلب، دقیق‌تر از این است که چون تویی بفهمد».
۲. تکذیب طرف، بدین‌گونه که هرچه گوید -گر چه از اولیات باشد - انکار و تکذیب شود.
۳. تاویل گفته طرف، به‌گونه‌ای که با این تاویل، کاذب به‌نظر برسد.
۴. تعبیر به عبارات مغلقه و ملقلقه، برای سرگردانی و تحیر طرف مقابل.
۵. تکثیر الفاظ بی‌معنا و کلمات نامربوط و تکرار جمله‌های مذکور تا باعث پریشانی طرف شود، به طوری که نتواند بر صدر و ذیل کلام احاطه یابد و اصل مقصود را ادراک کند.
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:
• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «تعییر مطالب مخاطب»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۲/۷.
