تعارض در محیط تشریع
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تعارض در محیط تشریع، تنافی میان دو
حکم یا
قانون در حوزه قانونگذاری را می‌گویند.
تعارض و تنافی میان دو یا چند سخن از یک گوینده، نزد
عرف و
عقلا به حسب موارد فرق می‌کند؛ گاهی عرف و عقلا دو سخن صادر شده از یک گوینده را در حوزه قانون گذاری و محیط
تشریع غیر متعارض می‌بینند، در حالی که اگر همین دو سخن در حوزه
تالیف کتاب و یا در
سخنرانی و گفت گوهای معمولی از یک شخص صادر شود او را متّهم به تناقض گویی می‌کنند.
این تفاوت، ناشی از آن است که عرف معمول و رایج در محیط
تشریع و قانون گذاری با سایر موارد فرق می‌کند؛ در عرف قانون گذاری، این امر رایج است که مثلا قوانین کلّی،
عام و
مطلق را در یک فصل بیان کنند و در فصول دیگر به بیان حدود و مخصّص‌ها و قیود آن قوانین بپردازند. از این رو، در حوزه قانون گذاری، بین عام و خاص و مطلق و مقیّد، نزد عرف و عقلا
تناقض و تعارضی دیده نمی‌شود، چون این امر، شیوه رایجی است، اما همین موارد، در حوزه تالیف و گفت گوهای عادی، تناقض و
تعارض شمرده می‌شود.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۲۶، برگرفته از مقاله «تعارض در محیط تشریع».
