تصادف
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
به برخورد وسیله نقلیه با چیزى دیگر تصادف گفته می شود که از عناوین
مستحدثه است.
این عنوان از مسائل مستحدثه است که احکام آن در
استفتائات مطرح شده است.
خسارت ناشى از تصادف یا مالى است و یا بدنى. در صورت دوم یا جانى است که منجرّ به
مرگ کسى مى‌شود و یا موجب
قطع عضو یا از بین رفتن
منافع آن و یا
جراحت مى‌گردد.
اگر
خسارت مالی از نظر
عرف به راننده نسبت داده شود وى
ضامن است؛
عمدی باشد یا
سهوی. البتّه در برخورد دو ماشین، اگر خسارت به هر دو راننده نسبت داده شود، هریک ضامن نصف خسارت وارد بر دیگرى خواهد بود.
ایراد خسارت بدنى اگر عمدى باشد موجب ثبوت
قصاص در موارد جریان آن، و یا
دیه مى‌شود و اگر
سهوی باشد، موجب ثبوت
دیه است. البتّه
سهو نیز به دو قسم شبه
عمد و
خطای محض تقسیم مى‌شود. در
شبه عمد که راننده به جهت خواب‌آلودگى، سرعت زیاد، رعایت نکردن قوانین رانندگى و مانند آن
مقصر شناخته مى‌شود، پرداخت
دیه برعهده خود او است؛ امّا در خطاى محض که راننده همه جوانب را رعایت کرده ولى به دلیل بریدن
ترمز و مانند آن تصادف رخ داده است،
دیه قتل خطا،
جراحت موضحه و شدیدتر از آن بر عهده
عاقله راننده و در کمتر از موضحه،
اختلاف است.
البتّه در تمامى موارد خسارت- اعم از مالى و بدنى- اگر طرف مقابل مقصّر باشد، مانند آنکه خود یا مالش و یا دیگرى یا مال او را جلوى ماشین بیندازد، در صورتى که راننده فرصت و امکان کنترل وسیله را نداشته باشد، ضامن نیست و خسارت جانى یا مالى بر عهده کسى است که موجب بروز چنین حادثه‌اى شده است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۲، ص۴۹۷.
