تشنگی بنی‌اسرائیل (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قوم حضرت موسی علیه السلام، از
پیامبر خود تقاضای
آب کردند و آن حضرت برای رفع
تشنگی قوم خویش از
خدا آب طلب کرد.
موسی علیه السلام، طلب کننده آب برای رفع
تشنگی قوم خویش بود.
واذ استسقی موسی لقومه فقلنا اضرب بعصاک الحجر فانفجرت منه اثنتا عشرة عینا قد علم کل اناس مشربهم کلوا واشربوا من رزق الله... «و (به یاد آورید) زمانی را که موسی برای قوم خویش، آب طلبید، به او دستور دادیم: «عصای خود را بر آن
سنگ مخصوص بزن!» ناگاه دوازده
چشمه آب از آن جوشید آن گونه که هر یک (از طوایف دوازده گانه
بنی اسرائیل)، چشمه مخصوص خود را می شناختند! (و گفتیم:) «از روزیهای الهی بخورید و بیاشامید! و در
زمین فساد نکنید!»
باز در این
آیه خداوند به یکی دیگر از نعمتهای مهمی که به بنی اسرائیل ارزانی داشت اشاره کرده می گوید: "به خاطر بیاورید هنگامی" که موسی (در آن بیابان خشک و سوزان که بنی اسرائیل از جهت آب سخت در مضیقه قرار داشتند) از خداوند خود برای قومش تقاضای آب کرد" (و اذ استسقی موسی لقومه).
و خدا این تقاضا را قبول فرمود، چنان که
قرآن می گوید: "ما به او دستور دادیم که عصای خود را بر آن سنگ مخصوص بزن" (فقلنا اضرب بعصاک الحجر). "ناگهان آب از آن جوشیدن گرفت و دوازده چشمه آب (درست به تعداد قبائل بنی اسرائیل) از آن با
سرعت و شدت جاری شد" (فانفجرت منه اثنتا عشرة عینا).
هر یک از این چشمه ها به سوی طایفه ای سرازیر گردید، به گونه ای که اسباط و قبائل بنی اسرائیل" هر کدام بخوبی چشمه خود را می شناختند" (قد علم کل اناس مشربهم).
بعضی از کسانی که با منطق اعجاز آشنا نیستند، جوشیدن اینهمه آب و این چشمه ها را از آن صخره، بعید شمرده اند، در حالی که این گونه مسائل که قسمت مهمی از
معجزه انبیاء را تشکیل می دهد، چنان که در جای خود گفته ایم، امر محال یا
استثناء در
قانون علیت نیست، بلکه تنها یک
خارق عادت است یعنی مخالف با علت و
معلولی است که ما با آن خو گرفته ایم.
بدیهی است تغییر مسیر
علل و
معلول عادی برای خداوندی که
خالق زمین و
آسمان و تمام جهان هستی است به هیچ وجه مشکل نخواهد بود، چه اینکه اگر از روز اول این
علل و
معلول را طور دیگری آفریده بود و ما با آن خو گرفته بودیم وضع کنونی را خارق عادت و محال می پنداشتیم.
کوتاه سخن اینکه: آفریننده عالم هستی و نظام
علت و معلول، حاکم بر آن است نه محکوم آن، حتی در زندگی روزمره ما، موارد استثنایی در نظام موجود علت و
معلول کم نیست، و به هر حال مساله اعجاز چه در گذشته چه در حال مشکل عقلی و علمی ایجاد نمی کند.
وقطعنـهم اثنتی عشرة اسباطـا اممـا واوحینا الی موسی اذ استسقـه قومه ان اضرب بعصاک الحجر فانبجست منه اثنتا عشرة عینـا قد علم کل اناس مشربهم... «ما آنها را به دوازده گروه- که هر یک شاخه ای (از دودمان اسرائیل) بود- تقسیم کردیم. و هنگامی که قوم موسی (در
بیابان) از او تقاضای آب کردند، به او
وحی فرستادیم که: «عصای خود را بر سنگ بزن!» ناگهان دوازده چشمه از آن بیرون جست آن چنان که هر گروه،
چشمه و آبشخور خود را می شناخت. و
ابر را بر سر آنها سایبان ساختیم و بر آنها «من» و «
سلوی» فرستادیم (و به آنان گفتیم:) از روزیهای پاکیزه ای که به شما داده ایم، بخورید! (و
شکر خدا را بجا آورید! آنها نافرمانی و
ستم کردند ولی) به ما ستم نکردند، لکن به خودشان ستم می نمودند.»
نعمت دیگر اینکه هنگامی که بنی اسرائیل در بیابان سوزان، به سوی
بیت المقدس در حرکت بودند و گرفتار عطش سوزان و تشنگی خطرناکی شدند، و از موسی ع تقاضای آب کردند، " به او
وحی فرستادیم که عصایت را بر سنگ بزن و او چنین کرد، ناگهان دوازده چشمه از سنگ جوشید" (و اوحینا الی موسی اذ استسقاه قومه ان اضرب بعصاک الحجر فانبجست منه اثنتا عشرة عینا). و آن چنان این چشمه ها در میان آنها تقسیم شد" که هر کدام به خوبی چشمه خود را می شناختند" (قد علم کل اناس مشربهم). از این جمله استفاده می شود که این دوازده
چشمه که از آن صخره عظیم جوشید نشانه ها و تفاوتهایی داشته است، آن چنان که هر کدام از اسباط بنی اسرائیل چشمه خود را می شناختند و این خود سبب می شد که اختلافی در میان آنها بروز نکند و
نظم و
انضباط حکمفرما گردد و آسانتر سیراب شوند.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۸، ص۱۶۲، برگرفته از مقاله «تشنگی بنی اسرائیل».
