تشبیه معقول به محسوس (علوم قرآنی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

تشبیه معقول به محسوس، تشبیه مشبه معقول به مشبه به محسوس است.

---

تشبیه، به اعتبار حسی و عقلی بودن دو طرف آن (مشبه و مشبه به) چهار قسم است. یک نوع آن تشبیه معقول به محسوس یعنی معقول بودن مشبه و محسوس بودن مشبه به است؛

۱.۱ - مثالها

۱. (مثل الذین حملوا التوراة ثم لم یحملوها کمثل الحمار یحمل اسفارا...) .
مقصود از حمل تورات، حمل به دوش و شانه نیست؛ بلکه عمل و قیام به مندرجات آن است که یک امر معقول و معنوی، و بار بردن حمار، محسوس است.
۲. (مثل الذین اتخذوا من دون الله اولیاء کمثل العنکبوت اتخذت بیتا...) .
۳. (مثل الذین کفروا بربهم اعمالهم کرماد اشتدت به الریح فی یوم عاصف...) .
۴. (والذین کفروا اعمالهم کسراب بقیعة یحسبه الظمآن ماء...) .
در این سه آیه، غیر خدا را ولی خود گرفتن، یک امر معقول و معنوی است که به یک امر محسوس مانند سستی خانه عنکبوت، آب نمایی سراب و خاکستر در معرض باد تشبیه شده است.

---