تسخیر کشتیها (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خداونددر آیاتی از قرآن به
تسخیر کشتیها برای انسان اشاره نموده و آن را دلیلی بر یگانی خود دانسته.
تسخیر کشتیها برای انسان، دلیل یکتایی خداوند است.
الله الذی... وسخر لکم الفلک لتجری فی البحر بامره..
خداوند همان کسی است که آسمانها و
زمین را آفرید و از
آسمان، آبی نازل کرد و با آن، میوه‌ها (ی مختلف) را برای روزی شما (از زمین) بیرون آورد و کشتیها را مسخر شما گردانید، تا بر صفحه دریا به فرمان او حرکت کنند و نهرها را (نیز) مسخر شما نمود
الم تر ان الله سخر لکم... الفلک تجری فی البحر بامره.... .
آیا ندیدی که خداوند آنچه را در زمین است مسخر شما کرد و (نیز) کشتیهایی را که به فرمان او بر صفحه اقیانوسها
حرکت می‌کنند و آسمانکرات و سنگهای آسمانی را نگه می‌دارد، تا جز بفرمان او، بر زمین فرو نیفتند؟ خداوند نسبت به مردم
رحیم و مهربان است!
. . وجعل لکم من الفلک... ما ترکبون• ... وتقولوا سبحـن الذی سخر لنا هـذا وما کنا له مقرنین.
و همان کسی که... برای شما از کشتیها و
چهارپایان مرکبهایی قرارداد که بر آن سوار می‌شوید، • تا بر پشت آنها بخوبی قرار گیرید سپس هنگامی که بر آنها سوار شدید،
نعمت پروردگارتان را متذکر شوید و بگویید: «پاک و منزه است کسی که این را مسخر ما ساخت، و گر نه ما
توانایی تسخیر آن را نداشتیم
دعوت خداوند، به
مطالعه و ژرف نگری درباره مسخر و
رام بودن کشتیها برای انسان:
الم تر ان الله سخر لکم... الفلک تجری فی البحر بامره..
آیا ندیدی که خداوند آنچه را در زمین است مسخر شما کرد و (نیز) کشتیهایی را که به فرمان او بر صفحه اقیانوسها حرکت می‌کنند و
آسمان کرات و سنگهای آسمانی را نگه می‌دارد، تا جز بفرمان او، بر زمین فرو نیفتند؟ خداوند نسبت به مردم
رحیم و مهربان است!
و اگر می‌بینیم در میان نعمتهای زمینی، حرکت کشتیها بر صحنه اقیانوسها بالخصوص ذکر شده به خاطر آن است که این کشتیها در گذشته و حال مهمترین وسیله ارتباطی و انتقال انسانها و کالاها از نقطه‌ای به نقطه دیگر بوده و هستند، و هیچ وسیله نقلیه‌ای تا کنون نتوانسته است جای کشتیها را در این زمینه بگیرد.
به طور
قطع اگر یک روز تمام کشتیها بر صفحه اقیانوسها از حرکت باز ایستند زندگی انسانها به کلی مختل خواهد شد، چرا که راههای خشکی
قدرت و کشش نقل و انتقال اینهمه وسائل و کالا را ندارد، مخصوصا در عصر و زمان ما با توجه به اینکه مهمترین وسیله حرکت زندگی صنعتی بشر
نفت است، و مهمترین وسیله برای انتقال نفت از نقطه‌ای به نقاط دیگر همان کشتیها هستند اهمیت این
نعمت بزرگ الهی آشکارتر می‌شود، چرا که گاهی کار یک کشتی نفت کش غول پیکر را" ده هزار
اتومبیل هم" نمی‌تواند انجام دهد! و انتقال نفت از طریق خطوط
لوله نیز برای نقاط محدودی از دنیا امکان پذیر است.
حرکت کشتیها در دریا و
رام بودن آن برای انسانها، جلوه فرمانروایی خداوند است
الله الذی... سخر لکم الفلک لتجری فی البحر بامره..
خداوند همان کسی است که آسمانها و زمین را آفرید و از آسمان، آبی نازل کرد و با آن،
میوه ها (ی مختلف) را برای روزی شما (از زمین) بیرون آورد و کشتیها را مسخر شما گردانید، تا بر صفحه دریا به فرمان او حرکت کنند و نهرها را (نیز) مسخر شما نمود
الم تر ان الله سخر لکم... الفلک تجری فی البحر بامره..
آیا ندیدی که خداوند آنچه را در زمین است مسخر شما کرد و (نیز) کشتیهایی را که به فرمان او بر صفحه
اقیانوس ها حرکت می‌کنند و آسمانکرات و سنگهای آسمانی را نگه می‌دارد، تا جز بفرمان او، بر زمین فرو نیفتند؟ خداوند نسبت به مردم رحیم و مهربان است!
خداوند،
رام کننده کشتیها در دریا برای بهره برداری انسانها است
الله الذی... سخر لکم الفلک لتجری فی البحر بامره..
خداوند همان کسی است که آسمانها و زمین را آفرید و از آسمان، آبی نازل کرد و با آن، میوه‌ها (ی مختلف) را برای روزی شما (از زمین) بیرون آورد و کشتیها را مسخر شما گردانید، تا بر صفحه
دریا به فرمان او حرکت کنند و نهرها را (نیز) مسخر شما نمود
الم تر ان الله سخر لکم... الفلک تجری فی البحر بامره.... .
آیا ندیدی که خداوند آنچه را در
زمین است مسخر شما کرد و (نیز) کشتیهایی را که به فرمان او بر صفحه اقیانوسها حرکت می‌کنند و آسمانکرات و سنگهای آسمانی را نگه می‌دارد، تا جز بفرمان او، بر زمین فرو نیفتند؟ خداوند نسبت به مردم رحیم و مهربان است!
. . وجعل لکم من الفلک... ما ترکبون• ... وتقولوا سبحـن الذی سخر لنا هـذا وما کنا له مقرنین.
و همان کسی که... برای شما از کشتیها و چهارپایان مرکبهایی قرارداد که بر آن سوار می‌شوید، • تا بر پشت آنها بخوبی قرار گیرید سپس هنگامی که بر آنها سوار شدید، نعمت پروردگارتان را متذکر شوید و بگویید: «پاک و منزه است کسی که این را مسخر ما ساخت، و گر نه ما توانایی تسخیر آن را نداشتیم
همانگونه که سابقا هم اشاره کرده‌ایم تسخیر این امور برای انسان از این نظر است که خدا آنها را خدمتگزار انسان قرار داده و در مسیر منافع او می‌باشند (شرح مفصل این موضوع را در جلد یازدهم تفسیر نمونه صفحه ۱۶۷ به بعد- ذیل آیات ۱۲ تا ۱۴ سوره نحل و همچنین در جلد دهم صفحه ۱۲۰ به بعد ذیل آیه ۲ سوره رعد- بیان کرده‌ایم).
رام بودن کشتیها در دریا برای انسان، جلوه رافت و رحمت گسترده خداوند است.
الم تر ان الله سخر لکم... الفلک تجری فی البحر بامره... ان الله بالناس لرءوف رحیم.
آیا ندیدی که خداوند آنچه را در زمین است مسخر شما کرد و (نیز) کشتیهایی را که به فرمان او بر صفحه اقیانوسها حرکت می‌کنند و آسمان کرات و سنگهای آسمانی را نگه می‌دارد، تا جز بفرمان او، بر زمین فرو نیفتند؟ خداوند نسبت به مردم رحیم و مهربان است!
آری این
رحمت و
لطف او نسبت به بندگان است که این چنین گهواره زمین را امن و امان و خالی از هر گونه خطر آفریده تا محل
آسایش و
آرامش بندگان باشد، نه سنگهای سرگردان آسمانی بر زمین
سقوط می‌کنند نه کرات دیگر با آن تصادم می‌نمایند.
لذا در پایان آیه اضافه می‌کند: " خداوند نسبت به مردم
مهربان و رحیم است
رام بودن کشتیها در دریا برای انسان، نمودی از نعمتهای بی شمار خداوند بوده و شایسته شکر و سپاس است.
الله الذی... سخر لکم الفلک لتجری فی البحر بامره... • ... وان تعدوا نعمت الله لا تحصوها ان الانسـن لظـلوم کفار.
خداوند همان کسی است که آسمانها و زمین را آفرید و از آسمان، آبی نازل کرد و با آن، میوه‌ها (ی مختلف) را برای روزی شما (از زمین) بیرون آورد و کشتیها را مسخر شما گردانید، تا بر صفحه دریا به فرمان او
حرکت کنند و نهرها را (نیز) مسخر شما نمود
ظاهر ذکر
نعمت در موقع به کار بستن و انتفاع از آن این است که
شکر منعم را بجا آورد. و لازمه آن این است که ذکر نعمت غیر از گفتن" سبحان الذی... " بوده باشد، چون این کلمه
تسبیح و تنزیه خدا است از هر چیزی که لایق ساحت کبریایی او نباشد، از قبیل شریک داشتن در
ربوبیت و الوهیت. و معلوم است که ذکر نعمت و شکر منعم- همان طور که گفتیم- غیر از
تنزیه است.
مؤید این معنا روایاتی است که از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و ائمه
اهل بیت علیه‌السّلام رسیده که: در هنگام سوار شدن بر مرکب بگویید: " الحمد لله الذی سخر لنا هذا و ما کنا له مقرنین" با اینکه در آیه آمده: " سبحان الذی... "
و در
کشاف از حسن بن علی علیه‌السّلام روایت کرده که مردی را دید بر
حیوان خود سوار می‌شود، و می‌گوید: " سبحان الذی سخر لنا هذا". حضرت پرسید آیا مامور شده‌اید اینچنین بگویید؟ عرضه داشت: پس مامور شده‌ایم چه بگوییم؟ فرمود: اینکه به یاد
نعمت پروردگار خود بیفتید
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۸، ص۸۸، برگرفته از مقاله «تسخیر کشتیها».
