تزیین اعمال (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

ابلیس در کلام خود زمین را ظرف اغواء و تزیین و فریب دادن آدم و همسرش قرار داده پس فریب دادنش آدم و حوا را به این بود که آندو را به مخالفت امر ارشادی خدا وادار کند، و از بهشت بیرون نموده زمین نشینشان سازد، تا قهرا صاحب فرزندانی شوند که وی به اغوای آنان مشغول گردد و ایشان را از راه حق دور و از صراط مستقیم گمراه نماید.

---

شیطان تزیین دهنده نعمتهای مادی در زمین، برای انسانهای غیر مخلص می باشد: «قال رب بما اغویتنی لازینن لهم فی الارض و لاغوینهم اجمعین• الا عبادک منهم المخلصین» گفت پروردگارا! بخاطر اینکه مرا گمراه ساختی من نعمتهای مادی را در زمین در نظر آنها تزیین می‌دهم و همگی را گمراه خواهم ساخت! • مگر بندگان مخلصت.

۱.۱ - معنای زینت دادن ابلیس

اینکه ابلیس گفت : «لازینن لهم فی الارض» منظورش این است که باطل را - و یا بطوری که بعضی گفته‌اند گناهان را - در نظر بشر زینت می‌دهم. البته معنای اول جامع تر است و بهر حال مفعول حذف شده و ظاهرا از آن اعراض شده و فعل ازینن به جای لازم استعمال شده و غرض اصلی بیان همان لازم است که عبارتست از فریب دادن، چون وقتی گفته می‌شود زین له کذا و کذا معنایش این است فلانی او را فریب داد و به آن کار وادار نمود.
و ضمیر هم به دلالت سیاق به آدم و ذریه اش بر می‌گردد. و مقصود از زینت دادن برای آنان در زمین این است که آدمیان را در زندگی زمینیشان که همان زندگی دنیا باشد فریب می‌دهم، و چون مساله زینت دادن نزدیک‌ترین سبب است برای مسبب که همان گمراهی است لذا عطف جمله «و لاغوینهم اجمعین» بر آن عطف مسبب است بر سبب. این آیه اشعار و بلکه دلالت دارد بر آنچه که ما در تفسیر آیات راجع به بهشت آدم در جلد اول این کتاب گذراندیم، چون آنجا گفتیم معصیت آدم یعنی خوردنش از آن درخت که نهی شده بود معصیت امر مولوی نبود تا گناه شمرده شود، بلکه مخالف امر ارشادی بود که هیچ منافاتی با عصمت انبیاء ندارد. وجه اشعار و یا دلالت آیه این است که ابلیس در کلام خود زمین را ظرف اغواء و تزیین و فریب دادن آدم و همسرش قرار داده پس فریب دادنش آدم و حوا را به این بود که آندو را به مخالفت امر ارشادی خدا وادار کند، و از بهشت بیرون نموده زمین نشینشان سازد، تا قهرا صاحب فرزندانی شوند که وی به اغوای آنان مشغول گردد و ایشان را از راه حق دور و از صراط مستقیم گمراه نماید.

---

و از اینکه گفت : مگر بندگان مخلصت و اول بندگان را استثناء کرد، و سپس ایشان را به وصف مخلص توصیف نمود، این معنی استفاده می‌شود که اصولا حق بندگی و عبودیت همین است که مولی بنده خود را خالص برای خود کند، و غیر او کسی مالک آن بنده نباشد، و آن به این است که آدمی برای خود مالک و مولایی به غیر از خدا سراغ نداشته باشد، و حتی خود را مالک چیزی از نفس خود و از صفات نفسش و آثار و اعمالش نداند و ملک - به کسر میم و ضمه آن - را تنها برای خدا بداند.

---