• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دوران بین اقل و اکثر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


‌دَوَران بین اقل و اکثر به معنی تردید در تکلیف معلوم به اجمال، بین دو مصداق دارای نسبت اقل و اکثری است که به آن تردد بین اقل و اکثر نیز گفته می شود.


دوران بین اقل و اکثر، مقابل دوران بین متباینین، و به معنای شک در الزام به یکی از دو امری است که در مجموعه‌ای از افعال یا اجزا و شرایط با هم اشتراک دارند، و یکی از آنها نسبت به دیگری افعال یا اجزا و شرایط بیشتری دارد.

دوران بین اقل و اکثر از موارد شبهه مقرون به علم اجمالی است که در آن، اصل تکلیف به طور اجمال مسلّم بوده ولی در مکلف به تردید وجود دارد.
[۱] مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص ۶۶.    
برای مثال، مکلف علم دارد که نماز بر او واجب است، اما نمی داند که نماز با سوره بر او واجب است یا نماز بدون سوره؛ یعنی در وجوب خواندن نه جزء، شک ندارد، بلکه در وجوب جزء دهم ( سوره ) شک دارد. و یا مانند آن که کسی بداند مبلغی به شخصی مدیون است اما نداند که آن مبلغ صد تومان است یا دویست تومان. دوران بین اقل و اکثر دو گونه است: ارتباطی و استقلالی.

اقل و اکثر؛ دوران بین اقل و اکثر ارتباطی؛ دوران بین اقل و اکثر استقلالی.
[۲] تحریر الفصول، ذهنی تهرانی، محمدجواد، ج ۵،۶، ص ۶۲۰.
[۳] شرح رسائل، محمدی، علی، ج ۴، ص ۵.
[۴] فیض، علیرضا، مبادی فقه و اصول، ص ۱۷۴.
[۵] ایضاح الکفایة، فاضل لنکرانی، محمد، ج ۵، ص ۱۴.    
[۶] فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ولایی، عیسی، ص ۱۱۴.
[۷] کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین، ص۳۵۸.    
[۸] کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین، ص ۴۰۶.
[۹] دروس فی علم الاصول، صدر، محمدباقر، ج ۱، ص ۱۴۰.    
[۱۰] المحکم فی اصول الفقه، حکیم، محمدسعید، ج ۴، ص ۳۵۲.    
[۱۱] دروس فی علم الاصول، صدر، محمدباقر، ج ۲، ص ۴۲۳.    


۱. ↑ مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص ۶۶.    
۲. ↑ تحریر الفصول، ذهنی تهرانی، محمدجواد، ج ۵،۶، ص ۶۲۰.
۳. ↑ شرح رسائل، محمدی، علی، ج ۴، ص ۵.
۴. ↑ فیض، علیرضا، مبادی فقه و اصول، ص ۱۷۴.
۵. ↑ ایضاح الکفایة، فاضل لنکرانی، محمد، ج ۵، ص ۱۴.    
۶. ↑ فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ولایی، عیسی، ص ۱۱۴.
۷. ↑ کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین، ص۳۵۸.    
۸. ↑ کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین، ص ۴۰۶.
۹. ↑ دروس فی علم الاصول، صدر، محمدباقر، ج ۱، ص ۱۴۰.    
۱۰. ↑ المحکم فی اصول الفقه، حکیم، محمدسعید، ج ۴، ص ۳۵۲.    
۱۱. ↑ دروس فی علم الاصول، صدر، محمدباقر، ج ۲، ص ۴۲۳.    


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۷۲، برگرفته از مقاله «دوران بین اقل و اکثر».    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات اصولی | اصول فقه | شبهه مقرون به علم اجمالی‌ | علم اجمالی
جعبه ابزار