ترجمه قرآن (علوم قرآنی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ترجمه قرآن به برگرداندن
قرآن از عربی به دیگر زبانها اطلاق میشود.
اصحاب لغت، نظرات گوناگونی درباره ریشه واژه «
ترجمه » دادهاند. بعضی ریشه آن را عربی میدانند؛
این گروه سه دستهاند:
۱. برخی مانند
فیومی «
ترجمه» را از «
ترجم» دانسته که چهار حرفی است.
۲. برخی چون راغب از «
رجم» عربی (به معنای سخن گفتن از روی
حدس و
گمان ) گرفتهاند؛
۳. جمعی چون ابن منظور «
ترجمان» را هم در ماده «
رجم» و هم در ماده «
ترجم» آوردهاند.
بسیاری این واژه را غیرعربی میدانند؛ ولی در این که از چه زبانی به فرهنگ عربی راه یافته است، نظرات مختلفی دارند. نفیسی آن را از «
ترجمان» دانسته، میگوید: تازیان این کلمه را از «ترزبان» فارسی گرفتهاند.
نویسندگان
دائرة المعارف الاسلامیة ریشه آن را «ترجمون» دانستهاند.
برخی احتمال دادهاند از «
رجم» کلدانی به معنای افکندن باشد.
به هر حال،
ترجمه قرآن عبارت است از تلاش برای برگرداندن و عرضه مفاهیم آیات الهی از
زبان عربی به دیگر زبانها.
ترجمه قرآن سابقهای دیرینه دارد؛ ولی در قرنهای معاصر به ویژه
سده اخیر به دلیل ضرورت
تبلیغ دین و نیز شیفتگی و عطش دوستداران
قرآن کریم و همه طالبان آگاهی از مفاهیم
قرآن،
ترجمه قرآن مورد توجه بیشتر قرار گرفته است، تا جایی که مخالفتهای شدید برخی علما و محافل
اهل سنت با
ترجمه قرآن راه به جایی نبرد.
به طور کلی میتوان
ترجمههای
قرآن کریم را به دو دسته تقسیم کرد:
۱.
ترجمه لفظی
قرآن؛
۲.
ترجمه تفسیری
قرآن.
تقسیمات دیگری نیز درباره
ترجمه عموما و
ترجمه قرآن کریم خصوصا ذکر شده است؛ چنان که نویسنده کتاب
قرآن ناطق اقسام
ترجمه قرآن کریم را چنین توضیح داده است:
۱.
ترجمه لغوی (صرف
ترجمه برخی کلمات که در مقایسه با سایر کلمات کمتر مانوس است)؛
۲.
ترجمه تحت اللفظی (
ترجمه کلمه به کلمه همه آیات با اثر پذیری مستقیم از ساختار جمله در زبان مبدا)؛
۳.
ترجمه حرفی (همان
ترجمه تحت اللفظی؛ اما به شکلی روان تر و رساتر)؛
۴.
ترجمه ادبی (مانند
ترجمه ابوالفضل رشیدالدین میبدی)؛
۵.
ترجمه منظوم ؛
۶.
ترجمه آوایی و آهنگین (مانند:
ترجمه آوایی نسفی)؛
۷.
ترجمه و حواشی؛
۸.
ترجمه آزاد یا خلاصة التفاسیر (مانند
ترجمه فارسی مرحوم الهی قمشهای)؛
۹.
ترجمه پیوسته، تفسیری و آوایی.
تاریخ ترجمه قرآن ؛
حکم ترجمه قرآن .
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ترجمه قرآن».