ترتیب (علوم قرآنی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ترتیب، ذکر
اوصاف یک چیز به ترتیب طبیعی یا طبق ملاک مورد لحاظ است.
یکی از اسلوب‌های بدیعی، «ترتیب» است و آن در
لغت به معنای قراردادن هر چیزی در
رتبه و جایگاه خود، و در
اصطلاح علم بدیع ، عبارت است از آوردن اوصاف یک چیز به ترتیب
خلقت طبیعی یا براساس وقوع آن در
خارج، به صورتی که هیچ
صفت زائدی در میان نیاید؛
(هو الذی خلقکم من تراب ثم من نطفة ثم من علقة ثم یخرجکم طفلا ثم لتبلغوا اشدکم ثم لتکونوا شیوخا...) ؛ "او همان کسی است که شما را از
خاکی آفرید سپس از
نطفه‌ای آنگاه از
علقه‌ای و بعد شما را (به صورت) کودکی برمی آورد تا به
کمال قوت خود برسید و تا سالمند شوید".
در این
آیه، خلقت
انسان براساس ترتیب طبیعی آن ذکر شده است.
(فکذبوه فعقروها فدمدم علیهم ربهم بذنبهم فسواها)؛ "و(لی) دروغ اش خواندند و آن(ماده
شتر) را پی کردند و پروردگارشان به (سزای)
گناهشان بر سرشان
عذاب آورد و آنان را با خاک یکسان کرد".
در این
آیه،
کارهای قوم ثمود و عذاب آنان به ترتیب واقعه خارجی، ذکر شده است.
علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ترتیب».
