تحریف مفهوم انتظار
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از مسائل مهمی که دچار انحرافی خطرناک شده است، بحث «
انتظار ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و تشکیل
حکومت جهانی» است.
دو روایت درباره اهمیت مسئله
انتظار و
حکومت جهانی مطرح می‌کنیم تا اهمیت آن را دریابیم.
امام سجاد (علیه‌السّلام) می‌فرمایند: «ان اهل زمان غیبته القائلون بامامته المنتظرون لظهوره افضل اهل کل زمان» کسانی که در
زمان غیبت آن
امام در انتظار
ظهور ایشان هستند برترین مردم همه زمان‌ها می‌باشند، یعنی مقامشان از همه بالاتر است. اما به چه
دلیل؟ «لان الله تعالی ذکره اعطاهم من العقول والافهام و المعرفة ما صارت به الغیبة عندهم بمنزلة المشاهدة» زیرا
خداوند به قدری
معرفت به آن‌ها داده که غیبت امامشان مانند
زمان مشاهده و حضور ایشان است. و چنان در زمان غیبت احساس مسئولیت می‌کنند که اگر در خدمت و حضور
امام باشند نیز همان مقدار احساس مسئولیت دارند؛ به همین دلیل از مردم همه زمان‌ها برترند. در ادامه می‌فرمایند: «وجعلهم فی ذلک الزمان بمنزلة المجاهدین بین یدی رسول الله»
این منتظران واقعی در‌این زمان مانند مجاهدانی هستند که در کنار
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌اله‌وسلّم) در
غزوات اسلامی شرکت داشتند.
مرحوم
علامه مجلسی در
بحارالانوار روایت دیگری نقل می‌کند که از آن می‌توان نتیجه گرفت: انتظار کشیدن برای ظهور آن حکومت جهانی، از افضل اعمال، و محبوب‌ترین
عبادت نزد خداست. قال امیرالمومنین (علیه‌السّلام) : «انتظروا الفرج و لا تیاسوا من روح اللهفان احب الاعمال الی الله عزّوجلّ انتظار الفرج»
«امام الباقر عن آبائه: قال: قال رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌اله‌وسلّم) : افضل العبادة انتظار الفرج»
متاسفانه این حقیقت والا و کلاس عالی
تربیت از جهاتی دچار انحرافی خطرناک شده است. آیا انتظار کشیدن برای آن حکومت جهانی به معنی فرار از زیر بار مسئولیت‌هاست، یا آماده شدن برای پذیرش مسئولیت‌ها؟ فاصله بسیار زیادی بین‌این دو
مفهوم است. برخورد افراد نادان با این مسئله مهم به گونه‌ای بوده است که هرگاه از آن‌ها سؤال می‌کنیم: چرا برنمی‌خیزی و
امر به معروف و نهی از منکر نمی‌کنی و با
فساد مبارزه نمی‌نمایی؟ می‌گوید:
دنیا فاسد شده است، ما هم از عهده آن برنمی‌آییم،
دعا کنید صاحب
شریعت بیاید و خودش همه امور را اصلاح کند. به او می‌گوییم: حداقل مراقب خانواده و جوانان و فرزندانت باش و از همان کودکی ایشان را تحت
تعلیمات اسلامی قرار بده. می‌گوید: این کار نیز از من ساخته نیست، و تلاش من بی فایده است چون محیط و رسانه‌ها و در کل، دنیا فاسد است؛ باید منتظر باشیم و دعا کنیم صاحب شریعت بیاید. در مطالب فوق، مسئله انتظار تبدیل به عامل تنبلی،
سستی و ناتوانی و فرار از زیر بار مسئولیت‌ها شده است.
در
مفهوم تحریف شده از انتظار، مسئله انتظار تبدیل به عامل
تنبلی، سستی و ناتوانی افراد شده است، در حالی که حقیقت مطلب کاملا عکس آن است. به عنوان مثال: در‌این‌ایام دشمنان، ما را
تهدید می‌کنند، می‌گویند: گزینه
جنگ و حمله به تاسیسات اتمی مدنظر ماست. همان طور که می‌دانیم غالبا تهدید آن‌ها توخالی است ولی در میان احتمالات، یک
احتمال این است که‌این تهدیدات واقعیت داشته باشد. آیا ما در انتظار می‌مانیم که
صاحب شریعت بیاید و مشکل را حل کند؟ یا بهترین سلاح‌های دفاعی را تهیه و زبده‌ترین نیروها را آماده می‌کنیم، رزمایش‌های جنگی برپا می‌کنیم و نقشه‌ها و اطلاعات لازم را آماده می‌سازیم. این معنی حقیقی انتظار است. این‌ها در حالی است که تنها یک درصد احتمال حمله باشد. اما اگر بدانیم دشمن صددرصد حمله می‌کند مسئله انتظار
ماهیت دیگری پیدا می‌نماید و آمادگی کامل برای آن پیدا می‌کنیم.
برای روشن شدن بیشتر مفهوم انتظار، دو
آیه از
قرآن را ضمیمه می‌کنیم و نتیجه آن را می‌بینیم. در
سوره انبیاء می‌فرماید: (و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر ان الارض یرثها عبادی الصالحون)
ما در
زبور و
تورات موسی و در
کتاب‌های آسمانی نوشته‌ایم و ثبت کرده‌ایم که
زمین به دست بندگان صالح می‌افتد (که تقریبا همه دانشمندان، این آیه را اشاره به ظهور حضرت مهدی (ارواحنا فداه) می‌دانند) اگر بخواهیم در زمره آیه شریفه قرار گیریم باید مصداق (عبادی الصالحون) باشیم. یعنی جزء بندگان صالح خدا شویم.
در‌آیه‌ای دیگر در
سوره حجر درباره بندگان واقعی خدا خطاب به
شیطان می‌فرماید: (ان عبادی لیس لک علیهم سلطان)
ای
شیطان! تو سلطه‌ای بر بندگان خاص من پیدا نمی‌کنی.
با کنار هم قرار دادن این دو آیه درمی‌یابیم که از یک طرف، زمین در اختیار بندگان صالح قرار می‌گیرد و از طرفی دیگر، بندگان صالح آن‌هایی هستند که تحت سلطه شیطان نیستند. پس اگر ما منتظر واقعی هستیم باید تحت
سلطه شیطان نباشیم. اما اگر بازیچه شیطان هستیم دلیل بر‌این است که نتوانسته‌ایم منتظر واقعی باشیم.
درباره صالحون که در آیه اول اشاره شد نیز قرآن می‌فرماید: (یسارعون فی الخیرات)
(یومنون بالله و الیوم الاخر و یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکرویسارعون فی الخیرات و اولئک من الصالحین). در کارهای نیک با یکدیگر مسابقه می‌دهند. اگر‌این چنین باشیم جزء منتظران واقعی خواهیم بود.
امید است
خداوند به همه ما توفیق دهد که مصداق منتظران واقعی و (عبادی الصالحون) باشیم.
پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی، برگرفته از مقاله «تحریف مفهوم انتظار».
