تبریک تولد نوزاد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از مستحبات زمان تولّد، مژده ولادت فرزند است و نیز
مستحب است برای
خانواده مسلمانی که
خداوند به آنها فرزندی عطا کرده است،
تبریک و تهنیت گفته شود و برای فرزندان و والدین آنها دعای خیر کنند.
قرآن کریم، بشارت دادن
فرشتگان از جانب خداوند متعال به
حضرت زکریا (علیهالسّلام) به هنگام ولادت
حضرت یحیی (علیهالسّلام) را نقل نموده و میفرماید: فرشتگان به زکریا ندا دادند در حالی که او در محراب
عبادت ایستاده بود و مشغول
نماز بود که خداوند تو را
بشارت به
یحیی میدهد. «
فَنَادَتهُ المَلائِکَةُ وَ هُوَ قَائِمٌ یُصَلِّی فِی المِحرَابِ اَنَّ اللهَ یُبَشِّرُکَ ِبیَحیَی
».
خداوند متعال تولّد حضرت
یحیی (علیهالسّلام) را بشارت میدهد، در اینباره در
سوره مریم آمده است: ای زکریا ما تو را بشارت به پسری میدهیم که نامش
یحیی است که همنام او پیش از این نبوده است. «یا زَکَرِیّا انّا نُبَشِّرُکَ بِغَُلامٍ اسمُهُ
یَحیَی لَم نَجعَل لَهُ مِن قَبلُ سَمِیّا
».
همچنین بشارت ولادت
حضرت اسحاق،
یعقوب «وَامْرَاَتُهُ قائِمَةٌ فَضَحِکَتْ فَبَشَّرْناها بِاِسْحاقَ وَ مِنْ وَراءِ اِسْحاقَ یَعْقُوبَ
» و
عیسی (علیهمالسّلام) در قرآن نیز مطرح گردیده است.
در
روایات نیز به رعایت این امر مستحبی سفارش شده، بهعنوان نمونه:
حسین بن خالد میگوید: از
امام رضا (علیهالسّلام) سؤال کردم
تهنیت تولّد نوزاد چگونه و در چه زمانی انجام میشود؟ فرمودند: هنگامی که
حسن بن علی (علیهالسّلام) متولّد شد،
جبرییل (علیهالسّلام) از
آسمان فرود آمد و به
پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) در روز هفتم تهنیت گفت... همچنین هنگامی که
امام حسین (علیهالسّلام) متولّد شدند، همین برنامه را تکرار نمود.
در روایت دیگری
امام صادق (علیهالسّلام) از
امّ اَیمن نقل میکند که گفته است: هنگامی که امام حسین (علیهالسّلام) از
فاطمه زهرا (علیهاالسّلام) متولّد شدند، پیغمبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) امر فرمودند: موی سر او را تراشیدند و به وزن آن
نقره صدقه دادند آنگاه از طرف او
عقیقه نمودند، سپس امّ اَیمن به او تهنیت عرض نمودند و او را در عبای رسول خدا پیچیدند. «اَمَرَ رَسُولُ اللهِ فَحُلِقَ رَاسُهُ وَ تُصُدَّق بِوَزنِ شَعرِهِ فِضَّةٌ وَ عُقَّ عَنهُ ثُمَّ هَیاَتهُ اُمُّ اَیمَنَ وَ لَفَّتهُ فِی بُردِ رَسُولُ اللهِ».
و در مورد بیان و کیفیت تهنیت نوزاد در
نهج البلاغه آمده است: شخصی در حضور
امیرالمؤمنین (علیهالسّلام) به مردی که برای او پسری متولّد شده بود با این جمله: «لِیهنئِکَ الفارِسُ، بر اسب سوار تو تهنیت باد» تبریک گفت. امام (علیهالسّلام) او را نهی فرمود و دستور دادند اینگونه تهنیت بگویید،
شکرگزار خدایی باش که او را به تو بخشیده و از آن حضرت درخواست کن این
بخشش برایت مبارک باشد و به جوانی و توانایی برسد و خداوند کردار نیک را بهوسیله او به تو
روزی فرماید. «قالَ: لاتَقُل ذلِکَ وَ لکِن قُل: شَکَرتَ الواهِبَ وَ بُورِکَ لَکَ فِی المَوهُوبِ، وَ بَلَغَ اَشُدَّهُ وَ رُزِقتَ بِرَّهُ».
موضوع تبریک و تهنیت در تولّد نوزاد هرچند در ظاهر امری ساده بهنظر میرسد، ولی با دقّت در آن میتوان به اهمیّت آن پیبرد، زیرا این سنّت بدین معنی است که اعضای جامعه دینی در به رسمیت شناختن انتساب فرزند به پدرش و آرزوی آیندهای پربرکت برای این عضو جدید جامعه اسلامی پیشگام باشند.
به تعبیری دیگر، بشارت و تبریک سبب استحکام روابط خانوادگی و اجتماعی است و به
امّت اسلامی میآموزد فرزندی که بهدنیا آمده در نزد خداوند دارای مقام و ارزش است. بیتردید رعایت این امور برای فضاسازی تربیت عالی اخلاقی کودکان بسیار مؤثر و غیرقابل انکار میباشد.
انصاری، قدرتالله، احکام و حقوق کودکان در اسلام، ج۱، ص۲۷۰-۲۷۱، برگرفته از بخش «فصل چهارم حقوق کودک بعد از ولادت»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۸/۲۸.