این کتاب در تحلیل تاریخ، موقعیّت جغرافیایی عربستان، اوضاع سیاسی قبل از اسلام شروع به بحث و تحلیل ظهور اسلام در جزیرة العرب، خصوصیات فردی پیامبر و ماجراهای مشهور تاریخی بعد از ظهور اسلام، پرداخته است.
مؤلف ،مباحث کتاب را در هفت فصل تنظیم کرده است.
فصل اوّل و دوّم؛ ظهور اسلام،
فصل سوم؛ آغاز درگیری ها و جنگ های پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و رحلت آن حضرت،
فصل چهارم؛ خلافت پس از پیامبر، ابوبکر و خلافت او،
فصل پنجم؛ حوزه اسلامی پس از شهادت، حضرت علی ـ علیه السّلام ـ،
فصل ششم؛ امویان،
فصل هفتم ؛ مروانیان.
این کتاب در عین خلاصه بودن از جامعیت و تحلیل های خوبی برخوردار است. مؤلف به مناسبت هم نقشه های قدیمی از عربستان، ایران و دیگر شهرهای قدیمی را در لا به لای کتاب آورد است. تاریخ تحلیلی اسلام استاد شهیدی، از متون درسی دانشگاه ها می باشد.
