تاریخ الفقهاء و الرواة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
كتاب« تاريخ الفقهاء و الرواة»، مجموعه‌اى است گردآورى شده از پروژه جامع
فقه اهل البيت عليهم السلام با روى‌كردى به تاريخ فقهاى
شیعه . اين‌مجموعه توسط جناب مستطاب آقاى
علی رضا رحیمی ثابت جمع‌آورى شده است.
اين كتاب در بر دارنده اجازات و شرح حالى از بزرگان و بيان اسامى رجال شيعه، اعم از موثقين و ضعفا است كه در بخش‌هاى گوناگون و جدا از هم بررسى گرديده‌اند. در اين مجموعه سعى بر اين است كه متون اصلى را بدون هيچ‌گونه دخل و تصرف، از كتاب‌هاى بزرگان و مؤلفان و رجاليون
انتخاب كرده و در
اختیار خوانندگان و استفاده‌كنندگان از نرم افزار« جامع فقه اهل البيت عليهم السلام» قرار بدهد.
كتاب، داراى نه جزء است كه با اجازات مرحوم
شهید ثانی ( ره) شروع شده و گوشه‌هايى از كتب رجالى و اجازات در اجزاى ديگرى از كتاب، منعكس گرديده است.
قسمت اول، اجازه‌هاى شهيد ثانى( ره) به شاگردان و بزرگان
فقه مى‌باشد كه در زمان ايشان زندگى مى‌كرده‌اند. اولين و مفصل‌ترين
اجازه وى به شيخ عبد الصمد پدر
شیخ بهایی است. نفر بعدى شيخ حسين بن زمعة المدنى است. سيد عطاء الله بن حسن الحسينى الموسوى، شيخ محمود بن محمد اللاهيجانى الگيلانى، شيخ ابراهيم بن على بن عبد العالى، عبد الكريم، سيد على بن الصائغ الحسينى الموسوى، سيد جمال الدين حسن بن أبى الحسن الحسينى، شيخ احمد بن شمس الدين على، سيد على بن الصائغ الحسينى الموسوى و شيخ تاج الدين بن هلال الجزائرى ديگر كسانى هستند كه از ايشان اجازه دريافت نموده‌اند. سيد على بن الصائغ الحسينى الموسوى، سه بار با عبارات گوناگون از شهيد اجازه دريافت كرده است.
جزء دوم در واقع بخش ترجمة الأعلام كتاب الرسائل الثلاث آيت الله
سید مرتضی حسینی لنگرودی است كه توسط فرزند برومند ايشان جناب آية الله سيد محمد حسن مرتضوى لنگرودى نگاشته شده است و به زندگى برخى از اعلام شيعه كه نامشان در كتاب ذكر شده به صورت مختصر اشاره نموده است. برخى از اين اعلام عبارتند از:
قطب الدین راوندی ، [[|ابن طاوس]] ، محقق اول،
علامه حلی ، محقق اردبيلى، صاحب مدارك،
صاحب معالم ، محدث استرآبادى،
علامه مجلسی ، وحيد بهبهانى، محقق صاحب حاشيه، صاحب جواهر، محقق انصارى و...
جزء سوم كتاب، زندگى‌نامه مرحوم شهيد ثانى است كه در كتاب رسائل الشهيد الثانى، جلد دوم، به قلم خودش آمده است. ايشان
اشاره به ولادت، تحصيلات، سفرها و تدريس‌هاى خود دارد.
جزء چهارم كتاب نيز برگرفته از كتاب رسائل الشهيد الثانى، جلد دوم، است كه در واقع بيان اسامى رواتى كه شهيد رواياتشان را مى‌پذيرفته و رواتى كه رواياتشان را نمى‌پذيرفته يا توقف مى‌كرده، مى‌باشد كه اولى در قسمت اول بوده و حدود سى‌صد و پنجاه و دو نفر از روات مورد قبول شهيد را در بر مى‌گيرد. قسمت دوم نيز كه به بخش دوم پرداخته و روات ضعيف از نگاه شهيد را نام برده، مشتمل بر سى‌صد و هشتاد و چهار نفر است. شهيد ثانى در اين اثر خود يك خاتمه‌اى هم دارد كه
فوايدى از علم رجال را در مورد ابو ربيع، ابو الفضل، و
امام مهدی( علیه السلام) بيان نموده است.
جزء پنجم كتاب نيز از همان كتاب مذكور گرفته شده كه دو قسمت مى‌باشد; قسمت اول اسامى رواتى را كه از سوى اصحاب مدح شده‌اند و كسى آنان را تضعيف نكرده است و قسمت دوم اسامى افراد مجروح و مجهول را ذكر نموده است.
جزء ششم، عائده هشتاد و هشتم از كتاب عوائد الايام
ملا احمد نراقی است كه براى تصحيح اسامى، القاب و كنيه‌هاى بعضى رجال كه احيانا اشتباهاتى در موردشان صورت گرفته، مى‌باشد.
جزء هفتم باز هم از رسائل الشهيد الثانى جلد دوم است كه در بر گيرنده سه
فايده مى‌باشد:
فايده نخست در طرق روايت
صحیفه سجادیه است.
فايده دوم در طرق روايت
تهذیب الاحکام مى‌باشد. و
فايده سوم در طرق روايت اربعين منتخب الدين است.
جزء هشتم مقدمه مقابس الأنوار و نفائس الأسرار في أحكام النبي المختار و عترته الأطهار شيخ اسد الله كاظمى تسترى مى‌باشد كه مطالبى را از احوال بعضى اصحاب مانند
شیخ مفید ،
شیخ طوسی ، سيد مرتضى و... آورده است.
جزء نهم، بخشى از بحار الانوار مطبوع است كه در اول جلد صد و دو آمده است و توسط محقق قسمت اجازات
بحار الانوار جناب مستطاب آقاى شيخ محمد رازى رحمه الله اضافه گرديده است و شامل دو بخش است: بخش اول كتاب« الفيض القدسي» مرحوم
محدث نوری است كه بيان زندگى‌نامه پر از
افتخار مرحوم علامه مجلسى رحمه الله مى‌باشد. بخشى دوم را پس از شرح معنى اجازه به فهرستى از كتب و رساله‌ها كه در مورد اجازات نگاشته شده
اختصاص داده است اين مجموعه‌ى يكصد و سى‌دو عنوانى را از كتاب ارزشمند الذريعة تأليف علامه حاج
آقا بزرگ تهرانی نقل نموده است.
الجزء الأول: الإجازات للشهيد الثاني رحمه الله: (۱)إجازته للشيخ حسين بن عبد الصمد والد الشيخ البهائي (۲) إجازته للشيخ حسين بن زمعة المدني (۳)إجازته للسيد عطاء الله بن حسن الحسيني الموسوي (۴)إجازته للشيخ محمود بن محمد اللاهجاني الگيلاني (۵)إجازته للشيخ إبراهيم بن علي بن عبد العالي، و لولده عبد الكريم (۶)إجازته للسيد علي بن الصائغ الحسيني الموسوي (۷)إجازته للسيد جمال الدين حسن بن أبي الحسن الحسيني (۸)إجازته للسيد علي بن الصائغ الحسيني الموسوي (۹)إجازته للشيخ أحمد بن شمس الدين الحلي (۱۰)إجازته للسيد علي بن الصائغ الحسيني الموسوي (۱۱)إجازته للشيخ تاج الدين بن هلال الجزائري - الجزء الثاني: ترجمة الأعلام للسيد محمد حسن اللنگرودي - قطب الدين الراوندي - ابن طاوس - المحقق الأردبيلي - صاحب المدارك - صاحب المعالم - المحدث الأسترآبادي - العلامة المجلسي - الوحيد البهبهاني - المحقق صاحب الحاشية - صاحب الفصول - صاحب الجواهر - المحقق الأنصاري - المحقق الهمداني - المحقق الخراساني - المحقق النائيني - الفقيه الأصفهاني - العلامة اللنگرودي - الجزء الثالث: ترجمة الشهيد الثاني بقلم نفسه - مولده - ختمه القرآن و عمره تسع سنين - رحلته إلى مصر و سماعه من شيوخ كثيرين فيها - سفره إلى العراق لزيارة الأئمة عليهم السلام - سفره اسطنبول عاصمة الدولة العثمانية - وصوله إلى مشهد الحسين عليه السلام - الجزء الرابع: حاشية خلاصة الأقوال للشهيد الثاني - اشتمل القسم الأول على رجال الصحيح و الحسن و الموثق و الموقوف و الضعيف - القسم الثاني و هذا القسم مختص بذكر الضعفاء و من أرد قوله و من أقف فيه - و أما الخاتمة فتشتمل على
فوائد مهمة في هذا الفن ينبغي معرفتها - الجزء الخامس: حاشية رجال ابن داود - الجزء الأول في ذكر الممدوحين و من لم يضعفهم الأصحاب - الجزء الثاني المختص بالمجروحين و المجهولين - الجزء السادس: عائدة(۸۸) من عوائد الأيام - في تصحيح بعض أسماء الرجال و ألقابهم و كناهم - الجزء
السابع:
الفوائد من رسائل الشهيد الثاني: (۱)
فائدة في طرق رواية الصحيفة السجادية (۲)
فائدة في طرق رواية تهذيب الأحكام (۳)
فائدة في طرق رواية الأربعين لمنتجب الدين - الجزء الثامن: مقدمة مقابس الأنوار - في صفات الأخبار - فى بيان أحوال بعض الأصحاب - اصطلاح المؤلف في التعبير عن العلماء - اصطلاح المؤلف في التعبير عن كتب الفقهاء - الإشارة إلى أحوال بعض القدماء من أصحابنا.
نرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
