تاریخ التعلیم الطبی فی البلاد العربیة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب «تاریخ التعلیم الطبی فی البلاد العربیة» تالیف
محمد کمال شحاده ، پیرامون تاریخچه‌ای از آموزش
دانش طب در مناطق عربی است.
کتاب مشتمل بر یک مقدمه و هفت فصل است. در مقدمه به
طب در عصر
جاهلی و دروان اسلامی، ترجمه علوم در عهد
اموی و
عباسی ، مرحله تالیف و نگارش و مهم‌ترین بیمارستان‌ها اشاره شده است. هر یک از فصول کتاب نیز مشتمل بر عناوین متعددی است.
خلاصه مطالب فصول کتاب به ترتیب عبارت است از:
۱. اولین فصل کتاب پیرامون آموزش پزشکی در کشورهای عربی از ابتدای
اسلام تا پایان
قرن هجدهم میلادی است. این فصل خود به دو بخش تقسیم شده که در بخش اول مباحث مورد نظر تا پایان قرن پانزدهم مطرح شده و بخش دوم از ابتدای قرن شانزدهم تا پایان قرن هجدهم است.
۲. فصل دوم درباره
مدارس پزشکی در
کشور مصر است.
۳. فصل سوم پیرامون مدرسه پزشکی و داروسازی در دانشگاه‌های
سوریه و
بیروت است.
۴. فصل چهارم درباره دانشکده پزشکی فرانسوی بیروت است.
۵. فصل پنجم به مدرسه پزشکی عثمانی و معهد
طب عربی و
دمشق اختصاص دارد.
۶. فصل ششم درباره دانشکده پزشکی
بغداد است.
۷. فصل هفتم پیرامون تعلیم داروسازی و مدرسه داروسازی بغداد است.
مؤلف در این اثر سعی دارد تا سیر تحولات دانش
طب- خصوصا از لحاظ آموزش این دانش- را در مملکت‌های عربی بیان کند؛ بنابراین در این اثر از دوران جاهلی و
طب آن روزگار شروع می‌کند و مطالب کتاب را با بررسی
تعلیم طب جدید در
کشورهای عربی پایان می‌دهد.کتاب را نمی‌توان تنها یک کتاب تاریخی و گزارش از
طب سنتی در کشورهای عربی دانست، بلکه بررسی
تاریخ طب سنتی در این اثر تنها به بخشی جزئی از آن را به خود اختصاص داده است. در مقابل بیشتر مباحث این اثر پیرامون رشته پزشکی جدید و تاریخچه آن در کشورهای عربی (
مصر ،
سوریه ،
عراق ،
لبنان) است.مطالعه این اثر از این جهت ارزشمند است که سیر تحول دانش پزشکی و آموزش آن در کشورهای عربی از
طب سنتی تا
طب جدید به تصویر کشیده شده است و شاید این اثر از اولین آثاری است که در تاریخ پزشکی جدید تالیف شده است.ویژگی دیگر این اثر نقل اسنادی از تاریخ پزشکی- خصوصا پزشکی جدید- به صورت عکس و اسناد خطی است.
کتاب در
سال ۱۴۲۱ ق (۲۰۰۰ م) توسط اداره کتب و مطبوعات دانشگاهی دانشگاه
حلب چاپ و منتشر شده است.فهرست مطالب کتاب در ابتدای اثر آمده است. همچنین کتاب مشتمل بر بیش از بیست سند تصویری و نوشتاری است. پاورقی‌های هر فصل از کتاب نیز در انتهای همان فصل ذکر شده است.
نرم افزار جامع
طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
