• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بُعْثِرَ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





بُعْثِرَ: (وَ اِذَا الْقُبُورُ بُعْثِرَتْ)
«بُعْثِرَ» از مادّه‌ «بعثرة» (بر وزن منقبة) در اصل، به معنای زیر و رو کردن و بیرون آوردن و استخراج نمودن است؛ و از آنجا که به هنگام احیای مردگان، قبرها زیر و رو می‌شود و آنچه در درون آنها است ظاهر می‌گردد، این تعبیر در سوره‌ «عادیات» در مورد رستاخیز به کار رفته است.
«راغب» در «مفردات» بعید نمی‌شمرد که این واژه مرکب از دو واژه «بعث» و «اثیرت» بوده باشد؛ و لذا معنای هر دو را در خود جمع کرده و در نتیجه به معنای زیر و رو و پراکنده شدن آمده است (نظیر «بسمله» که از «بسم» و «اللّه» گرفته شده).



ترجمه و تفاسیر آیات مربوط به بُعْثِرَ:

۱.۱ - آیه ۴ سوره انفطار

(وَإِذَا الْقُبُورُ بُعْثِرَتْ) (و آن زمان كه قبرها زير و رو گردد، و مردگان خارج شوند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: در مجمع البیان گفته وقتی می‌گوییم: بعثرت الحوض و بحثرته در هر دو صورت معنایش این است که من آب حوض را زیر و رو کردم، و دو کلمه بعثرة و بحثرة به معنای پشت و رو کردن، و باطن چیزی را ظاهر ساختن می‌آید، پس معنای آیه این است که زمانی که خاک قبرها منقلب و باطنش بظاهر بر می‌گردد، باطنش که همان انسان‌های مرده باشد ظاهر می‌شود، تا به جزای اعمالشان برسند. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)

۱.۲ - آیه ۹ سوره عادیات

(أَفَلَا يَعْلَمُ إِذَا بُعْثِرَ مَا فِي الْقُبُورِ) (آيا نمى‌داند در آن زمان كه تمام كسانى كه در قبرها هستند برانگيخته مى‌شوند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: مصدر بعثرة نظیر مصدر بحثرة به معنای بعث و نشر است، یعنی برانگیخته شدن و منتشر گشتن. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۲۲۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۱۳۳.    
۳. انفطار/سوره۸۲، آیه۴.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۶، ص۲۲۲.    
۵. عادیات/سوره۱۰۰، آیه۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۲۷۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۷.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۳۶۶.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۲۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۴۹.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۲۸۵.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۹.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۹۲.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۴۷.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۴۰.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۴۲۵.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «بُعْثِرَ»، ص۱۰۵.    






جعبه ابزار