• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بَغِیض (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





بَغِیض (به فتح باء و کسر غین) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای دشمنِ سرسخت و کینه‌توز است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد دوستداران و دشمنان خویش از این واژه استفاده نموده است.
این واژه با مشتقاتش ۲۸ بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



بَغِیض (به فتح باء و کسر غین) به معنای دشمن آمده است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - بَغيضَكَ - حکمت ۲۵۹ (افراط در دشمنی)

«أَبْغِضْ بَغيضَكَ هَوْناً ما عَسَى أَنْ يَكونَ حَبيبَكَ يَوْماً ما.»
«دشمنت را در همين حد دشمن دار، زيرا ممكن است روزى دوست تو شود.»

۲.۲ - مُبْغِضٌ - حکمت ۱۱۲ (در خودشان)

«مُبْغَض»: به معنای دشمن دارنده می‌باشد چنان‌که امام (علیه‌السلام) فرموده است:
«هَلَكَ فِيَّ رَجُلانِ: مُحِبٌّ غَال وَ مُبْغِضٌ قال.»
«درباره‌ من دو نفر هلاک شدند، یکی دوست دارنده که غالی است و مرا از بشر بالا می‌داند، دیگری دشمن دارنده‌ای که سخت دشمنی می‌ورزد.» «ابغاض»: مصدر است چنان‌که در حکمت ۳۵۷ آمده است.



این واژه با مشتقاتش ۲۸ بار در «نهج البلاغه» آمده است.



۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۱۳۶.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۱۹۷.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۴۲، حکمت ۲۵۹.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۱۷، حکمت ۲۶۸.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۲۲، حکمت ۲۶۸.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۰۵.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۴۳.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۴۳.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۴، ص۲۶۳.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۳۵۳.    
۱۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۱۵۶.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۹۹، حکمت ۱۱۲.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۷۸، حکمت ۱۱۷.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۸۹، حکمت ۱۱۷.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۶۳.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۱۴.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۱۴.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۷۰۱.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۱۷۹.    
۲۰. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۸۲.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۹۹، حکمت ۳۵۷.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۴۸، خطبه ۱۶۰.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۹۲، حکمت ۴۵۹.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۴۲، حکمت ۲۵۹.    
۲۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۸۷، خطبه ۱۲۷.    
۲۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۱۷، خطبه ۲۱۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بَغِیض»، ص۱۴۷.    






جعبه ابزار