بَعْث (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَعْث (به فتح باء و سکون عین) و
اِبْتَعاث، از
مفردات نهج البلاغه به معنای فرستادن و برانگیختن می‌باشد.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد به
نبوت رسیدن
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و روز
قیامت از این واژه استفاده نموده است.
بَعْث و
اِبْتَعاث به معنای فرستادن و برانگیختن آمده است.
معنی این
کلمه به اختلاف موارد
فرق می‌کند؛ چراکه معنی مشهور آن در «نهج البلاغه»
بعثت انبیاء و گاهی
بعث در
روز قیامت است.
بعیث نیز به معنای برانگیخته شده آمده است.
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در خصوص برگزیده شدن رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به
رسالت می‌فرمایند:
«إِنَّ اللهَ سُبحانَه بَعَثَ مُحَمَّداً (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) نَذيراً لِلْعالَمينَ، وَ أَميناً عَلَى التَّنْزيلِ.» «
خداوند پیغمبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) را به رسالت
مبعوث ساخت، كه جهانيان را بيم دهد، و امين آيات وى باشد.»
آن حضرت (علیه‌السلام) در رابطه با قیامت نیز فرموده است:
«عِبادٌ مَخْلوقونَ اقْتِداراً، وَ مَرْبوبونَ اقْتِساراً، وَ مَقْبوضونَ احْتِضاراً، وَ مُضَمَّنونَ أَجْداثاً، وَ كائِنونَ رُفاتاً، وَ مَبْعوثونَ أَفْراداً.» «بندگانى كه با
دست تواناى او آفريده شده‌اند و بى‌اراده خويش به
وجود آمده و پرورش يافته‌اند، (و مالک خود نيستند) در چنگال
مرگ فرا گرفته و در گهواره گور آرميده از هم متلاشى مى‌شوند و به تنهايى سر از
لحد بر مى‌آورند، و براى درک پاداش
قدم به صحنه
قیامت مى‌گذارند.»
همچنین در
دعا به مقام رسالت می‌فرماید:
«وَ شَهيدُكَ يَوْمَ الدّينِ، وَ بَعِيثُكَ بِالْحَقِّ، وَ رَسولُكَ إِلَى الْخَلْقِ .... وَ أَكْرِمْ لَدَيْكَ مَنْزِلَتَهُ، وَ أَتْمِمْ لَهُ نورَهُ، وَ اجْزِهِ مِنَ ابْتِعاثِكَ لَهُ مَقبولَ الشَّهادَةِ.» «شاهد و گواه در روز رستاخيز، و برانگيخته تو براى بيان حقايق؛ و فرستاده تو به سوى خلايق است... از
فضل و كرمت چندين برابر پاداشش ده! و مقام او را در پيشگاه خود گرامى دار. نورش را كامل گردان، و پاداش رسالتش را پذيرش
شهادت (و
شفاعت)، و قبول گفتار او قرار ده.»
این کلمه با مشتقاتش ۳۹ بار در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بَعث»، ص۱۴۴.
