• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بَطْش (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





بَطْش (به فتح باء و سکون طاء) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای شدت اخذ و گرفتن، سخت گرفتن و حمله‌ور شدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مقام موعظه نسبت وعده‌های عذاب خدای تعالی، از این واژه استفاده نموده است.
این واژه فقط یک‌بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



بَطْش در اصل به معنی شدّت اخذ است و از آن انتقام و عذاب قصد می‌شود.


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - بِبَطْشِهِ - خطبه ۱۹۲ (موعظه)

امام (علیه‌السلام) در مقام موعظه می‌فرماید:
«فَلا تَسْتَبْطِئوا وَعيدَهُ جَهْلاً بَأَخْذِهِ، وَ تَهاوُناً بِبَطْشِهِ
«وعده‌های عذاب خدا را از روی جهل به گرفتن خدا و از روی بی‌اعتنایی به انتقامش، تاخیر افتاده ندانید.»


این واژه فقط یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۱۲۹.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۱۳۰.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۷۲، خطبه ۱۹۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۸۰، خطبه ۱۹۰.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۹۹، خطبه ۱۹۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۶۶.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۸۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۱۴.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۴۸۴.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۱۴.    
۱۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۸۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بَطَش»، ص۱۴۲.    






جعبه ابزار