بَدَن (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَدَن (به فتح باء و دال) یکی از
مفردات نهج البلاغه، به معنای به معنای تن و
جسد است.
حضرت علی (علیهالسلام) از این واژه در خصوص پوشاندن بدن در
فصل پاییز و سرما و... از این واژه استفاده کرده است.
بَدَن به معنای تن و جسد آمده است.
برخی از مواردی که در «
نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
آن حضرت (علیهالسلام) در بیانی میفرماید:
«أَلا و إِنَّ مِنَ الْبَلاءِ الْفاقَةَ، وَ أَشَدُّ مِنَ الْفاقَةِ مَرَضُ الْبَدَنِ، وَ أشدُّ مِنْ مَرَضِ الْبَدَنِ مَرَضُ الْقَلْبِ أَلا و إِنَّ مِنَ النِّعَم سَعَةَ الْمالِ، وَ أَفْضَلُ مِن سَعَةِ الْمالِ صِحّةُ الْبَدَنِ، وَ أَفْضَلُ مِنْ صِحَّةِ الْبَدَنِ تَقْوَى الْقَلْبِ.» «بدانيد كه از جمله گرفتاریها تنگدستى است، و سختتر از تنگدستى بيمارى جسم است و بدتر از بيمارى جسم بيمارى
دل است، و بدانيد كه از جمله نعمتها، دارايى زياد است و بهتر از دارايى زياد تندرستى است و بهتر از تندرستى تقواى دل است.»
همچنین در مقام موعظه به حفظ الصحّة میفرماید:
«تَوَقَّوا الْبَرْدَ فی اَوَّلِهِ، وَ تَلَقَّوْهُ فی آخِرِهِ، فَاِنَّهُ یَفْعَلُ فی الاْبْدانِ کَفِعْلِهِ فی الاْشْجارِ، اَوَّلُهُ یُحْرِقُ وَ آخِرُهُ یورقُ.» «خودتان را از سرما در اوّل آن (که در پائیز شروع میشود) حفظ کنید و در آخرش (در
بهار) از آن استقبال نمایید. آن در بدنها همان را میکند که در
درختان، اولّش میسوزاند و آخرش میرویاند.»
ناگفته نماند، ظاهرا منظور امام (علیهالسلام) باد پائیزی و بهاری است؛ چراکه میگویند از
رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) نقل شده که فرموده
«
تَجَنَّبوا ريحَ الْخَريفِ فَانَّهُ يَفْعَلُ بِابْدانِكُمْ كَما يَفْعَلُ بِاشْجارِكُمْ وَ تَعَرَّضوا ريحَ اَلرَّبيعِ فَاِنَّهُ يَفْعَلُ بِابْدانِكُمْ كَما يَفْعَلُ بِاشْجارِكُم.»
بدن و ابدان جمعا سی و یک بار در کلام امام (علیهالسّلام) آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بدن»، ص۱۲۰.