بَثّ (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَثّ (به فتح باء و تشدید ثاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای پراکندن و منتشر کردن است.
مشتقات
بَثّ که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
بَثَ (به فتح باء و ثاء) به معنای پراکند، منتشر نمود؛
بَثِّی (به فتح باء و تشدید ثاء) به معنای اندوهی است که شخص قادر به کتمان آن نیست و آن را آشکار میکند؛
مَبْثُوثَةٌ (به فتح باء و تشدید ثاء) به معنای گسترده است.
بَثّ به معنای پراکندن و منتشر کردن است.
به نظر
راغب: اصل بثّ، جدا کردن و بلند کردن است مانند پراکندن باد خاک را.
به مواردی از
بَثّ که در
قرآن به کار رفته است، اشاره میشود:
(فَاَحْیا بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ بَثَ فِیها مِنْ کُلِّ دَابَّةٍ) «به وسیله باران زمین را پس از مرده شدن زنده کرد و در آن تمام جنبندگان را پراکند.»
(وَ مِنْ آیاتِهِ خَلْقُ السَّماواتِ وَ الْاَرْضِ وَ ما بَثَ فِیهِما مِنْ دابَّةٍ) (و از
آیات اوست آفرينش
آسمانها و زمين و آنچه از جنبندگان در آنها منتشر نموده.)
مخفی نماند: از آیهی فوق به دست میآید که در کرات دیگر موجود زنده هست، زیرا ضمیر
(فِیهِما) به سموات و ارض بر میگردد. به «سماء» رجوع شود.
(اِنَّما اَشْکُوا بَثِّی وَ حُزْنِی اِلَی- اللَّهِ) (من غم و اندوهم را تنها به
خدا شكوه مىكنم.)
مراد از بثّ اندوهی است که شخص قادر به کتمان آن نیست و آن را آشکار میکند، لذا باید مراد از
حزن غصّه مخفی باشد.
(وَ زَرابِیُ مَبْثُوثَةٌ) «فرشهای گسترده.»
ناگفته نماند معنی جامع همان منتشر کردن است گستردن فرش نیز یک نوع منتشر کردن است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «بث»، ج۱، ص۱۶۱.