• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بَثّ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





بَثّ (به فتح باء و تشدید ثاء) از واژگان قرآن کریم به معنای پراکندن و منتشر کردن‌ است.
مشتقات بَثّ که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
بَثَ‌ (به فتح باء و ثاء) به معنای پراکند، منتشر نمود؛
بَثِّی‌ (به فتح باء و تشدید ثاء) به معنای اندوهی است که شخص قادر به کتمان آن نیست و آن را آشکار می‌کند؛
مَبْثُوثَةٌ (به فتح باء و تشدید ثاء) به معنای گسترده است.




بَثّ به معنای پراکندن و منتشر کردن‌ است.
به نظر راغب: اصل بثّ، جدا کردن و بلند کردن است مانند پراکندن باد خاک را.


به مواردی از بَثّ که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - بَثَ‌ (آیه ۱۶۴ سوره بقره)

(فَاَحْیا بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ بَثَ‌ فِیها مِنْ کُلِّ دَابَّةٍ)
«به وسیله باران زمین را پس از مرده شدن زنده کرد و در آن تمام جنبندگان را پراکند.»


۲.۲ - بَثَ‌ (آیه ۲۹ سوره شوری)

(وَ مِنْ آیاتِهِ خَلْقُ السَّماواتِ وَ الْاَرْضِ وَ ما بَثَ‌ فِیهِما مِنْ دابَّةٍ)
(و از آیات اوست‌ آفرينش آسمان‌ها و زمين و آن‌چه از جنبندگان در آن‌ها منتشر نموده.)
مخفی نماند: از آیه‌ی فوق به دست می‌آید که در کرات دیگر موجود زنده هست، زیرا ضمیر (فِیهِما) به سموات و ارض بر می‌گردد. به «سماء» رجوع شود.


۲.۳ - بَثِّی‌ (آیه ۸۶ سوره یوسف)

(اِنَّما اَشْکُوا بَثِّی‌ وَ حُزْنِی اِلَی- اللَّهِ)
(من غم و اندوهم را تنها به خدا شكوه مى‌كنم.)
مراد از بثّ اندوهی است که شخص قادر به کتمان آن نیست و آن را آشکار می‌کند، لذا باید مراد از حزن غصّه مخفی باشد.


۲.۴ - مَبْثُوثَةٌ (آیه ۱۶ سوره غاشیه)

(وَ زَرابِیُ‌ مَبْثُوثَةٌ)
«فرش‌های گسترده.»
ناگفته نماند معنی جامع همان منتشر کردن است گستردن فرش نیز یک نوع منتشر کردن است.



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۱۶۱.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۸.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۲۳۴.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۸.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۱۶۴.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۶۰۸.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۴۰۴.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۱۴۶.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۴۵۰.    
۱۰. شوری/سوره۴۲، آیه۲۹.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۸۴.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۵۸.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۱۴۲.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۴۷.    
۱۵. یوسف/سوره۱۲، آیه۸۶.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۴۵.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۳۱۹.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۲۳۳.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۲۸۱.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۹۴.    
۲۱. غاشیه/سوره۸۸، آیه۱۶.    
۲۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۵۹.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۷۴.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۴۴.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۲۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «بث»، ج۱، ص۱۶۱.    






جعبه ابزار