بن بست
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بن‌بست به
کوچه ای می گویند که راه به جایی ندارد
بن‌بست به
کوچه‌اى اطلاق مى‌گردد که آخر آن بسته و از سه طرف، دیوار و یا درهاى منازل، آن را احاطه کرده باشد.
در بابهاى
طهارت و
احیاء موات به مناسبت از آن سخن گفته شده است.
همۀ کسانى که در منزلشان به
کوچه بن‌بست باز مى‌شود به طور مشترک
مالک آن هستند، نه کسانى که تنها دیوار منزلشان به سمت
کوچه است بدون آنکه درى به آن باز باشد.
بنابراین،
صاحب ان
کوچه مى‌توانند آن را میان خود
تقسیم کنند و یا دروازه‌اى براى آن بگذارند؛ لیکن دیگران و نیز برخى
شرکا بدون
اذن باقى، حقّ
تصرف در بن‌بست یا فضاى آن- از قبیل
کندن چاه و زدن بالکن- ندارند؛ هرچند استفاده از آن مانند
نشستن، آمدوشد، گذاردن اثاث و بار در آن جهت بردن به منزل و یا خارج کردن از آن، براى صاحبان
کوچه و نیز اعضاى خانواده، میهمانان و واردشوندگان بر آنان، بدون
اذن شرکا جایز است.
اگر
ملکیت مشترک
کوچه بن‌بست از ابتدا تا انتهاى آن، میان افرادى که در منزلشان به آن باز مى‌شود، مشکوک باشد، صاحب نخستین در، تا محاذى در منزل خود، با دیگران
شریک است و همین‌گونه دیگران تا صاحب آخرین در، که او در
سهم همه شرکا
شریک است. علاوه بر آن، قسمت پایانى
کوچه که بعد از اتمام خانه دیگران قرار دارد اختصاص به او پیدا مى‌کند و وى
مجاز است در آن قسمت هرگونه
تصرف ى بکند.
کسى که تنها دیوار منزلش به طرف
کوچه بن‌بست است، بدون
اجازۀ صاحبان آن نمى‌تواند جهت رفت‌وآمد، درى به
کوچه باز کند؛ لیکن گذاردن پنجره
جایز است.
برخى معاصران، بن‌بست را حقّ خاصّ صاحبان منازل در پاره‌اى شئون- مانند
آمدوشد،
نشستن و حمل بار و اثاث- دانسته‌اند نه
ملک مشترک میان آنان. در نتیجه براى دیگران نیز استفاده از
کوچه بدون
اذن صاحبان آن در حدّى که
مزاحمت براى آنان ایجاد نکند
جایز است. همچنین کسى که با
اجازۀ صاحبان
کوچه درى به آن باز کرده است در این حق،
شریک آنان مى‌گردد. در مقابل، کسى که در منزلش به
کوچه باز مى‌شود اگر آن را ببندد و از جاى دیگر رفت‌وآمد کند،
حق او نسبت به
کوچه ساقط مى‌شود.
تخلی در
کوچه بن‌بست بدون
اذن صاحبانش
حرام است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص ۱۴۰
