بلدیه (روزنامه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَلَدیّه، نام چند روزنامه و مجله خبری که در فاصله سال‌های ۱۳۲۵ تا ۱۳۵۸ق در شهرهای
تهران،
اصفهان،
تبریز،
رشت و
هرات منتشر می‌شد.
این نشریات به ترتیب تاریخ انتشار این‌ها هستند.
بلدیه (تهران، ۱۳۲۵ق/۱۹۰۷م)، روزنامه‌ای خبری که با امتیاز مرتضی موسوی دزفولی و مدیریت ابوالقاسم‌خان همدانی آغاز به انتشار کرد.
اولین شماره آن ۴۰
روز پیش از تصویب قانون بلدیه (۲۰
ربیع‌الثانی ۱۳۲۵) با چاپ سربی و به طور هفتگی در ۸ صفحه منتشر شد.
و از شماره نهم (دوشنبه ۱۴ ربیع‌الثانی) با هفته‌ای دو شماره در صفحه انتشار آن ادامه یافت. امتیاز بلدیه پس از ۱۷ شماره در ۲۹
جمادی‌الاول همان سال به مدیر روزنامه واگذار شد.
روزنامه بلدیه با هدف درج اخبار
شهر، تلاش برای تأسیس اداره بلدیه تهران شهرداری و پس از آن، انعکاس صورت جلسات بلدیه، انتشار یافت. از این‌رو، تا پیش از تأسیس بلدیه تهران، در چند شماره ضمن درج ضرورت این نهاد، تأسیس آن را در آینده نزدیک خبر می‌داد.
و پس از ایجاد بلدیه وابسته به آن گردید.
این روزنامه از حامیان
نهضت مشروطه بود.
و مندرجات آن علاوه بر اخبار و حوادث، مقالات علمی، ادبی و اعلان‌های بازرگانی را نیز شامل می‌شد.
بلدیه (اصفهان، ۱۳۲۵-۱۳۲۶ق/۱۹۰۷- ۱۹۰۸م)، روزنامه‌ای خبری وابسته به بلدیه اصفهان که به مدیریت و نویسندگی میرزا عباس‌خان چهار محالی (دهکردی)، متخلص به شیدا (د ۱۳۲۸ش) با هفته‌ای یک شماره در اصفهان آغاز به انتشار کرد. اولین شماره آن در پنجشنبه ۴
ذیحجه ۱۳۲۵ با چاپ سنگی منتشر شد. بلدیه اصفهان با هدف انعکاس اخبار و مذاکرات انجمن بلدیه انتشار یافت.
درج اخبار در این نشریه به گونه‌ای بود که حکایت از گرایش‌های مشروطه‌خواهی مدیریت آن داشت.
بلدیه (تبریز، ۱۳۲۷ق/۱۹۰۹م). این نشریه به مدیریت احمد میرزا به طور هفتگی و با چاپ سنگی منتشر می‌شد و ناشر مذاکرات انجمن بلدیه
تبریز بود.
بلدیه (رشت، ۱۳۳۷ق/۱۹۱۹م)، ماهنامه خبری بلدیه
رشت که صاحب امتیاز مجله، نادرمیرزا آراسته (رئیس اداره بلدیه) و مدیر مسئول آن، حسین جودت بود. این نشریه، تنها به انتشار اخبار و صورت حساب ماهانه اداره بلدیه رشت اختصاص داشت.
بلدیه رشت که بدون اطلاع و مجوز وزارت معارف و تنها با اجازه حکومت
گیلان انتشار یافته بود، پیش از انتشار شماره دوم توقیف شد.
بلدیه (تهران، ۱۳۰۰ش/۱۹۲۱م)، مجله خبری اداره بلدیه تهران که به ترتیب ابوالحسن خان معدنچی، عباس خلیلی، رضا شهرزاد و مهدی خان مافی، مدیریت آن را عهده‌دار بودند. این نشریه در هر
ماه دو بار منتشر می‌شد. بلدیه تا پایان سال ۱۳۱۰ش، ۳ دوره انتشار یافت.
این مجله دارای مطالب و مندرجات مختلف راجع به اطلاعات و آمارهای سودمند بود.
بلدیه (رشت، ۱۳۰۷ش/۱۹۲۹م)، این نشریه با مدیریت امید ارشاد در ۳۲ صفحه و ظاهراً تنها یک شماره از آن منتشر شده است.
بلدیه (اصفهان، ۱۳۰۹ش/۱۹۳۰م)، ماهنامه خبری شهرداری اصفهان که توسط سرهنگ حبیب‌الله خان شهردار و به نویسندگی و مدیریت محمدعلی مکرم در
اصفهان تأسیس و منتشر شد. از شماره دوم امتیاز مجله به میرزا حسین‌خان جلایی واگذار شد. این ماهنامه بیشتر حاوی اخبار و مذاکرات انجمن شهرداری بود و مقالات اجتماعی، تاریخی و علمی نیز در آن درج می‌شد.
بلدیه (هرات، ۱۳۱۱-۱۳۱۷ش/۱۹۳۳-۱۹۳۹م)، ماهنامه اجتماعی، طبی، اخلاقی و تاریخی به مدیریت و نویسندگی میرزا عبدالله احرار که اولین شماره آن در ۱۱ حوت (اسفند) ۱۳۱۱ش در
هرات چاپ و منتشر شد. برخی از مندرجات مجله چنین بود: «اهمیت و مزایای بلدیه»، «صحیات»، «علم تندرستی» و «ضرورت اولویت تربیت بر تعلیم».
(۱) مسعود برزین، شناسنامه مطبوعات ایران، تهران، ۳۷۱ش.
(۲) کاوه بیات، مسعود کوهستانی‌نژاد، اسناد مطبوعات، تهران، ۳۷۲ش.
(۳) محمدعلی تربیت، دانشمندان آذربایجان، تهران، ۳۱۴ش.
(۴) رابینو، ی ل، روزنامه‌های ایران، ترجمه جعفر خمامی‌زاده، تهران، ۳۷۲ش.
(۵) محمد صدرهاشمی، تاریخ جراید و مجلات ایران، اصفهان، ۳۳۴ش.
(۶) ابراهیم فخرایی، گیلان در گذرگاه زمان، تهران، ۳۵۴ش.
(۷) کهن، گوئل، تاریخ سانسور در مطبوعات ایران، تهران، ۳۶۲ش.
(۸) نجیب مایل هروی، معرفی جراید و مجلات افغانستان، کابل، ۳۱۱ش.
(۹)، E، The Press and Poetry of Modern Persia، Los Angeles، ۱۹۸۳.
(۱۰) Iranica.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «بلدیه»، شماره۵۰۳۰.
