بشارت‌دهندگان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در
قرآن کریم از افرادی به عنوان مبشر و بشارت دهنده یاد شده است .این افراد عبارتند از:
ابراهیم علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذار كننده:
«إنّآ أوحينآ إليك كمآ أوحينآ إلى نوح والنّبيّين من بعده وأوحينآ إلى إبرهيم ...• رّسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
ما به تو وحي فرستاديم همانگونه كه به نوح و پيامبران بعد از او وحي فرستاديم و (نيز) به ابراهيم ... وحي نموديم... پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
اسباط، پيامبرانى بشارت‌دهنده و انذاركننده:
«... وأوحينآ إلى إبرهيم ... والأسباط ...• رسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
... و (نيز) به ابراهيم ... و اسباط (بني اسرائيل)... وحي نموديم... پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
اسحاق علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذاركننده:
«... وأوحينآ إلى إبرهيم وإسمعيل وإسحق ...• رسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
... و (نيز) به ابراهيم و اسماعيل و اسحاق ... وحي نموديم ... پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
اسماعیل علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذاركننده:
«... و أوحينآ إلى إبرهيم وإسمعيل ...• رسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
... و به ابراهيم و اسماعيل ... وحي نموديم ... پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
بشارت دادن از شؤون
انبیای الهی:
۱. «رسلا مّبشّرين ومنذرين لئلّا يكون للنّاس على اللّه حجّة بعد الرّسل وكان اللّه عزيزا حكيما؛
پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند، تا براي مردم بعد از اين پيامبران بر خدا حجتي باقي نماند (و بر همه اتمام حجت شود) و خداوند توانا و حكيم است.»
۲.«يأهل الكتب قد جآءكم رسولنا يبيّن لكم على فترة مّن الرّسل أن تقولوا ما جآءنا من بشير ولانذير فقد جآءكم بشير ونذير واللّه على كلّ شى‌ء قدير؛
اي اهل كتاب! رسول ما به سوي شما آمد در حالي كه بدنبال فترت ميان پيامبران، حقايق را براي شما بيان مي‌كند مبادا (روز قيامت بگوئيد نه بشارت دهنده اي به سوي ما آمد، و نه بيم دهنده اي، (هم اكنون پيامبر) بشارت دهنده و بيم دهنده به سوي شما آمد و خداوند بر همه چيز توانا است.»
ایّوب علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذار كننده:
«... وأوحينآ إلى إبرهيم ... و أيّوب ...• رسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
... و (نيز) به ابراهيم ... و ايوب ... وحي نموديم ... پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
داود علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذاركننده:
«... وأوحينآ إلى إبرهيم ... وءاتينا داود زبورا • رسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
... و (نيز) به ابراهيم ... وحي نموديم و به داود زبور داديم. پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
سلیمان علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذاركننده:
«... وأوحينآ إلى إبرهيم ... وسليمن ...• رسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
... و (نيز) به ابراهيم ... و سليمان وحي نموديم ... پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
عیسی علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذاركننده:
«... وأوحينآ إلى إبرهيم ... وعيسى ...• رسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
... و (نيز) به ابراهيم ... و عيسي ... وحي نموديم ... پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
بشارت عيسى علیه‌السلام به
بنی‌اسرائیل، براى ظهور پيامبرى بعد از وى به نام
احمد:
«وإذ قال عيسى ابن مريم يبنى إسرءيل إنّى رسول اللّه إليكم مّصدّقا لّما بين يدىّ من التّورة و مبشّرا برسول يأتى من بعدى اسمه أحمد فلمّا جاءهم بالبيّنت قالوا هذا سحر مّبين؛
و به ياد آوريد هنگامي را كه عيسي پسر مريم گفت: اي بني اسرائيل! من فرستاده خدا به سوي شما هستم در حالي كه تصديق كننده كتابي كه قبل از من فرستاده شده يعني تورات مي‌باشم، و بشارت دهنده به رسولي هستم كه بعد از من مي‌آيد، و نام او احمد است، هنگامي كه او (احمد) با معجزات و دلائل روشن به سراغ آنها آمد گفتند اين سحري است آشكار!»
تأكيد
فرشتگان، بر حقانيّت بشارتهاى خود به ابراهيم علیه‌السلام:
«قالوا بشّرنك بالحقّ فلاتكن مّن القنطين؛
گفتند تو را به حق بشارت داديم، از مايوسان مباش!»
فاعل «قالوا»، فرشتگانند.
قرآن کریم بشارت‌دهنده به بندگان و مؤنان است.
بشارت
قوم لوط به يكديگر، هنگام ورود فرشتگان به منزل
لوط علیه‌السلام به شكل
مهمان:
«فلمّا جآء ءال لوط المرسلون• وجآء أهل المدينة يستبشرون؛
هنگامي كه فرستادگان (خدا) به سراغ خاندان لوط آمدند. (از سوي ديگر) اهل شهر (با خبر شدند و به سوي خانه لوط) آمدند در حالي كه به يكديگر بشارت ميدادند.»
جمله «يستبشرون» يعنى قوم لوط همديگر را به فرود آمدن افرادى به شكل مهمان بر لوط بشارت مى‌دادند.
بشارت‌دهى، از وظايف تبليغى
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. «و بشّر الّذين ءامنوا وعملوا الصَّلحت أنّ لهم جنَّت تجرى من تحتها الأنهر ...؛
به كساني كه ايمان آورده اند و عمل صالح دارند، بشارت ده، كه باغهائي از بهشت براي آنها است، كه نهرها از زير درختانش جاري است....»
۲.«الحمد للّه الّذى أنزل على عبده الكتب ...• قيّما لّينذر بأسا شديدا مّن لّدنه ويبشّر المؤمنين ...؛
حمد مخصوص خدائي است كه اين كتاب (آسماني) را بر
بنده (برگزيده اش) نازل كرد... كتابي كه ثابت و مستقيم و نگاهبان كتب ديگر است، تا (بدكاران را) از عذاب شديد او بترساند، و مؤ منان را كه عمل صالح انجام مي‌دهند بشارت دهد....» ضمير در «ينذر و يبشر» به «عبده» برمى‌گردد.
۳. «فإنّما يسّرنه بلسانك لتبشّر به المتّقين ...؛
ما
قرآن را بر زبان تو آسان ساختيم تا پرهيزكاران را بوسيله آن بشارت دهي ....»
نيز---)
بشارت
مشرکان به يكديگر، هنگام يادآورى
اهل ایمان، از معبودهاى ديگرى غير خداى يكتا:
«وإذا ذكر اللّه وحده اشمأزّت قلوب الّذين لايؤمنون بالأخرة وإذا ذكر الّذين من دونه إذا هم يستبشرون؛
هنگامي كه خداوند به يگانگي ياد مي‌شود دلهاي كساني كه به آخرت ايمان ندارند مشمئز (و متنفر) مي‌گردد، اما هنگامي كه از معبودهاي ديگر ياد مي‌شود، آنان خوشحال مي‌شوند!»
موسی علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذاركننده:
«ورسلا قد قصصنهم عليك من قبل ورسلا لّم نقصصهم عليك وكلّم اللّه موسى تكليما• رسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
و پيامبراني كه سرگذشت آنها را قبلا براي تو بيان كرده ايم و پيامبراني كه سرگذشت آنها را بيان نكرده ايم و خداوند با موسي سخن گفت. پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
نوح علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذاركننده:
«إنّآ أوحينآ إليك كمآ أوحينآ إلى نوح والنّبيّين من بعده ...• ورسلا قد قصصنهم عليك من قبل ورسلا لّم نقصصهم ...• رّسلا مّبشّرين ومنذرين لئلّا يكون للنَّاس على اللَّه حجّة بعد الرّسل وكان اللّه عزيزا حكيما؛
ما به تو وحي فرستاديم همانگونه كه به نوح و پيامبران بعد از او وحي فرستاديم ... و پيامبراني كه سرگذشت آنها را قبلا براي تو بيان كرده ايم و پيامبراني كه سرگذشت آنها را بيان نكرده ايم... پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند، تا براي مردم بعد از اين پيامبران بر خدا حجتي باقي نماند (و بر همه اتمام حجت شود) و خداوند توانا و حكيم است.»
هارون علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذاركننده:
«... وأوحينآ إلى إبرهيم ... وهرون ...• رسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
... و (نيز) به ابراهيم ... و هارون ... وحي نموديم ... پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
بشارت آب‌آور
کاروان به كاروانيان، نسبت به يافتن غلامى (
یوسف (علیه‌السلام)) از درون
چاه:
«وجآءت سيّارة فأرسلوا واردهم فأدلى دلوه قال يبشرى هذا غلم ...؛
و
كارواني فرا رسيد، ماءمور آب را (بسراغ آب) فرستادند، او دلو خود را در چاه افكند، و صدا زد: مژده باد: اين كودكي است (زيبا و دوست داشتني) ....»
یعقوب علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذاركننده:
«... وأوحينآ إلى إبرهيم وإسمعيل وإسحق ويعقوب ...• رسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
... و (نيز) به ابراهيم و اسماعيل و اسحاق و يعقوب... وحي نموديم ... پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
یونس علیه‌السلام، پيامبرى بشارت‌دهنده و انذاركننده:
«... وأوحينآ إلى إبرهيم ... ويونس ...• رسلا مّبشّرين ومنذرين ...؛
... و (نيز) به ابراهيم ... و يونس ... وحي نموديم ... پيامبراني كه بشارت دهنده و بيم دهنده بودند....»
حامل
پیراهن يوسف (
یهودا) بشارت‌دهنده يعقوب (علیه‌السلام) به زنده بودن
یوسف علیه‌السلام:
«فلمّآ أن جآء البشير ألقه على وجهه فارتدّ بصيرا قال ألم أقل لّكم إنّى أعلم من اللّه ما لاتعلمون؛
اما هنگامي كه بشارت دهنده آمد، آن (پيراهن) را بر صورت او افكند ناگهان بينا شد، گفت آيا به شما نگفتم من از خدا چيزهائي سراغ دارم كه شما نميدانيد؟!!»
مصداق
بشارت در آيه به مناسبت مورد، خبر از حيات
يوسف علیه‌السلام است. از
امام صادق علیه‌السلام نقل شده است: آن «بشير» در آيه شريفه ياد شده (يهودا) فرزند يعقوب بود.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۲۵۶، برگرفته از مقاله «بشارت‌دهندگان».
