بریق (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بریق (به فتح باء و کسر راء)،
مبراق یا
ابریق از مفردات
نهج البلاغه، به معنای معنای درخشندگی، تابندگی و تلالؤ و روشنایی،
برق دهنده و بطری میباشد که
حضرت علی (علیهالسلام) در خصوص بیان ویژگی
طاووس و
فتنه از این واژه استفاده نموده است.
بریق،
مبراق و
ابریق به معنای تلالؤ و روشنایی،
برق دهنده و بطری آمدهاند.
امام (علیهالسلام) در رابطه با طاووس فرمودهاند: «الّا انّه یخیّل لکثرة مائه و شدّة
بریقه انّ الخضرة الناضرة ممتزجة به؛
مگر آنکه بهعلّت زیادی آبش و شدت نورانیّتش، به نظر میآید که سبزی خوشایند به آن ممزوج شده است.» خ
«
مبراق» به معنای
برق دهنده میباشد؛ لذا درباره فتنه فرموده است: «مرعاد
مبراق؛
دارای
رعد و برق است.»
«
ابریق» به معنای بطری میباشد، چنانکه در
مجمع البیان آمده است.
لذا دربارهی طاووس فرموده: «و مخرج عنقه
کالابریق و مغرزها الی حیث بطنه کصبغ الوسمة الیمانیة؛
بالای گردنش مانند بطری
براق و انتهای آن به طرف شکمش مانند رنگ نبات نیل یمانی است.»
ماده «
برق» با مشتقات آن، جمعاً حدود هفده بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بریق»، ص۱۳۰.